Parbode Xtra: 750 US-dollar niet voor iedereen
Elke Surinamer zal rechtstreeks profiteren van de olie-inkomsten uit Blok-58, een offshore olieveld voor de kust van Suriname. Dat belooft president Chandrikapersad Santokhi zes maanden voor Suriname naar de stembus gaat. Verkiezingsstunt, of echt waar?
Tekst Rayan Triki
Met het spaarprogramma ‘Royalty’s Voor Iedereen’ (RVI) krijgt elke Surinamer een spaarbiljet ter waarde van 750 US-dollar. Elk jaar komt er automatisch 7 procent rente bovenop.
De betalingen beginnen zodra de internationale oliemaatschappijen TotalEnergies en APA Corporation de eerste olievaten uit Blok 58 voor de kust van Suriname hebben verkocht en de royalty-afdracht aan de staat hebben betaald. Artur Nunes-Da-Silva, General Manager Suriname bij TotalEnergies, verwacht dat dit al midden 2028 het geval zal zijn.
Voor senioren boven 60 jaar en mensen met een beperking zoekt de regering naar mogelijkheden om het spaarbiljet al vóór 2028 te realiseren.
‘A no fu chille’
De RVI-regeling werd op 25 november 2024 trots aangekondigd door president Santokhi tijdens zijn toespraak naar aanleiding van 49 jaar Onafhankelijkheid.
Het programma doet denken aan ons buurland Guyana, dat sinds zijn eerste olie-ontdekking in 2015 met een enorme olieboom kampt. In een poging het volk mee te laten profiteren van de rijkdom, kreeg iedere burger ouder dan 18 jaar een eenmalige financiële steun van 500 US-dollar cash in handen gedrukt.
In het programma van Suriname is er echter geen sprake van cash uitbetalingen, maar wordt gewerkt met een persoonlijk spaarbiljet dat niet verhandelbaar is op de financiële markt. Cedric van Samson, lid van de VHP van Santokhi, stelt op Starnieuws dat de RVI een duurzame investering is. ‘Jeh kisi wan start fu spaar! A moni e poti fy groh! Ano fu chille’.
Voorwaarden
De uitgifte van het spaarbiljet is aan voorwaarden verbonden. Alleen Surinamers die staan geregistreerd bij de belastingdienst en een bankrekening hebben, kunnen een spaarbiljet aanvragen.
Met deze voorwaarden wil de regering-Santokhi de problemen binnen de informele sector en de bankensector in één klap oplossen. Nog altijd heeft één op de drie burgers in Suriname geen bankrekening.
Ronny Asabina, fractieleider van de BEP, heeft in het parlement fel uitgehaald naar het initiatief. Het is volgens hem niet meer dan een verkiezingsstunt. “Wij zien dit als valse hoop, een optische illusie en een grote grap, aangezien het plan op drijfzand is gebouwd”, stelde Asabina.
Haken en ogen
Aan het programma zelf zitten namelijk nog heel wat haken en ogen. Zo bestaat de mogelijkheid om het spaarbiljet om te zetten in cash geld, maar is vooralsnog niet duidelijk of, wie en wanneer dit kan.
Een speciaal team van experts onder leiding van Raghoebarsing is bezig het programma verder uit te werken. Lazard, het internationaal adviesbureau dat de regering helpt met haar schuldherschikkingen, en de Centrale bank van Suriname hebben zitting in dit team, samen met een groep van nationale en internationale bankiers.
Het streven van Santokhi is om het spaarprogramma in het eerste kwartaal van 2025 te implementeren, nog net voor de verkiezingen in mei. De communicatie met de gemeenschap zal in de toekomende tijd opgevoerd worden, stelt de Communicatie Dienst Suriname in een persbericht.