Parbode Xtra: Suriname op zijn kop na één zware regendag – Wateroverlast voorspelt weinig goeds
Eén zware regendag op zondag 23 april en het openbaar leven in Suriname lag voor enkele dagen plat. Scholen en bedrijven moesten de deuren sluiten, in diverse wijken was er tot in de huizen overtollig water, burgers en instanties moesten afspraken verzetten. De enorme wateroverlast na pas de eerste forse regendag van dit jaar voorspelt weinig goeds voor de komende periode.
De Meteorologische Dienst Suriname (MDS) voorspelde zoals vanouds pas nadat het onheil was geschied, nog meer neerslag voor de komende periode. De intertropische convergentiezone (ITCZ) zal nog enige tijd actief boven Suriname blijven, bovendien gaan we over in een El Niño-jaar, dat zich kenmerkt door meerdere dagen met zware intense, maar over het algemeen minder ‘natte’ dagen. Meteoroloog Dwight Samuel op een persconferentie: ‘Over de hele periode van 27 april tot en met 21 mei zal er naar verwachting bijna normaal tot iets onder het normaal aan neerslag vallen’.
Radjkoemar Nanda, hoofd van de MDS bevestigde tegenover de Communicatie Dienst Suriname (CDS) dat er vanaf 11 april een toename van neerslag is geconstateerd, welke in de avond van 23 april 2023 een piek bereikte: een extreme neerslag van 131 millimeter, wat gelijk is aan 131 miljoen liter water per vierkante kilometer. Hoewel het niet overal even extreem had geregend, heeft het overgrote deel van Suriname te kampen gehad met neerslag tussen de 40 en 112 millimeter. Vanwege de hoge neerslag is het volgens Nanda ook niet vreemd dat veel gebieden onder water zijn gelopen. Nanda zei dat er nu sprake is van de grote regentijd, die zich kenmerkt door de hevige regens, die al aan het afnemen zijn.
Schade landbouw- en toerismesector
De recente regens in verschillende districten hebben invloed op het oogstproces, meldde de CDS gelijk na 23 april. ‘Het district Wanica heeft ongeveer 200 hectare aan groenten en knolgewassen die vanwege de neerslag verloren dreigen te gaan. In het district Saramacca is er 50 hectare groenten en fruit die onder water ligt, maar nog niet verloren is, terwijl er in Para 5 hectare aan wortel- en knolgewassen is die te kampen heeft met wateroverlast’. Volgens Soedeshchand Jairam, directeur van het ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) wordt vooralsnog door middel van het opschonen van lozingen gewerkt aan het opvoeren van de afvoercapaciteit. Daarnaast zijn er ook structurele maatregelen waarbij er gewerkt wordt aan het vervangen van pompen. LVV is al geruime tijd bezig met een 19-pompenproject, waarbij tien leefgebieden van pompen worden voorzien die zowel voor wateroverlast als het bevloeien van landbouwgronden van nut zijn.
Een andere sector die direct getroffen is door de waterlast, is het toerisme. Het leeuwendeel van de vakantieoorden in het Boven-Surinamegebied staat onder water. Het water is ver buiten de oever van de Surinamerivier getreden. Vakantiegangers die op Isadou vertoefden merkten al gauw dat het water steeds hoger werd en de huizen binnendrong. Er zat niets anders op dan terug te keren naar de stad. Echter bleek vanaf Atjoni dat een stuk van de weg was ondergelopen en de bus niet verder kon. Na een paar honderd meter lopen met alle bagage stapten de vakantiegangers over op een andere bus. In ieder geval weer een klap voor de toeristensector die niet zolang geleden ook al op zijn gat lag vanwege de coronapandemie en overstromingen het afgelopen jaar.
Problemen Afobakadam?
Al gauw circuleerden op sociale media foto’s dat er een precaire situatie zou zijn nabij de Afobakadam. De beheerder van de stuwdam, de Staatsolie Power Company Suriname N.V. (SPCS), weersprak echter deze geruchten. Door de zware regenval was een klein deel van een onderhoudsweg aan de voet van de Afobakadam inderdaad weggespoeld, echter vormt deze onderhoudsweg geen onderdeel van de hoofdstructuur van de dam. Inmiddels is de afgekalfde weg hersteld en is aangegeven dat de integriteit van de dam ‘voor honderd procent is gegarandeerd’.
Een ander vraagstuk betreft het wel of niet spuien vanwege de aanhoudende zware regens. Volgens SPCS-directeur Eddy Fränkel heeft het stuwmeer echter voldoende bergingsruimte om de extreme regenval die zich nu voordoet op te vangen. Fränkel legde tegenover de CDS uit dat de regenval van 2022, waarbij er behoorlijk wat gespuid moest worden, historisch de meest extreme is geweest. SPCS heeft de situatie voor 2023 daarop geprojecteerd en ervoor gezorgd dat het stuwmeer voldoende berging heeft. Hoewel de noodzaak er niet was, is er vanaf december 2022 tot begin maart water gespuid zodat extreme regen van dit jaar opgevangen kan worden. Het water in het stuwmeer staat volgens de functionaris op een veilig niveau.
Ook het Nationaal Coördinatie Centrum voor Rampenbeheersing (NCCR) houdt de situatie van bepaalde gebieden in de gaten, zodat in geval van overstromingen of andersoortige calamiteiten, snel hierop ingespeeld kan worden.
Wat doet Openbare Werken?
Hoe dan ook kampten diverse scholen in de kustvlakte en het binnenland met dusdanig veel wateroverlast, dat de regering besloot om alle scholen op vrijdag 28 april dicht te houden. Er is sowieso veel kritiek op het ministerie van Openbare Werken (OW) dat in de ogen van velen te weinig doet om de wateroverlast tot een minimum te beperken. In het parlement werden vragen gesteld over een eerdere Japanse schenking van 3 miljoen US-dollar ter ondersteuning van de aanpak van de wateroverlast. Deze schenking vond vorig jaar plaats en zou aangewend worden voor de aanpak van sluizen en gemalen. Minister Riad Nurmohamed gaf als reactie dat die schenking gekoppeld is aan bepaalde comptabele voorwaarden, waardoor het enige tijd duurt alvorens de uitvoering een feit is.
Tijdens een persconferentie over de wateroverlast stelde onderdirecteur Natte Civieltechnische Werken, Faizel Janmohamed, dat er op OW hard wordt gewerkt om dit probleem te verhelpen. Volgens Janmohamed wordt er dagelijks gewerkt aan bijvoorbeeld het opschonen van open rioleringen. ‘Het lijkt alsof OW niets doet, maar we zijn hard aan het werk’, zei de onderdirecteur. ‘Nu is het belangrijk dat we ervoor zorgen dat de pompen blijven werken. De bedoeling is om alle pompen goed te laten functioneren zodat al het overtollige water wordt doorgesluisd naar de Surinamerivier. Op dit moment is de focus om primaire waterwegen op te schonen en de doorstroming goed te laten verlopen’, aldus de onderdirecteur.