Zonder lucht kun je niet leven, maar van lucht alleen kun je ook niet leven. De meeste landen die vanwege hun COVID-19-situatie de burgers opdroegen thuis te blijven en bedrijven verplichtten te sluiten, weten dat. Deze landen zorgden ervoor dat burgers die hun baan kwijtraakten een vervangend inkomen kregen en bedrijven die in opdracht van de overheid voor hun eigen veiligheid niet economisch actief mochten zijn, voldoende geld hadden om salarissen te kunnen doorbetalen bij wegvallende inkomsten. Suriname sloeg deze stap grotendeels over.
Tekst Irwin Wist
Op 13 maart 2020 kondigde toenmalig vicepresident Ashwin Adhin aan dat COVID-19 zijn intrede had gedaan in Suriname. Dat was niet echt een verrassing: in Nederland en Frankrijk was de ziekte sterk in ontwikkeling, en toch arriveerden wekelijks nog ongehinderd duizenden mensen in Suriname vanuit Schiphol en via Albina. Daar werd dan ook de eerste COVID-19-maatregel op gericht: reeds op 14 maart ging Suriname op slot voor alle verkeer vanuit het buitenland.
Een dikke week eerder had districtscommissaris Freddy Daniël van Albina geprobeerd de grens met Frans-Guyana te sluiten toen daar COVID-19 uitbrak, maar hij werd onmiddellijk teruggefloten. Eind september deden wij hetzelfde als vóór 14 maart: de luchthavens gingen open omdat het bij ons qua COVID-19 uitstekend ging, vliegverkeer uit Nederland werd weer beperkt toegestaan, ondanks de sterk verslechterende COVID-19-situatie in dat land.
Een dikke twee weken na het sluiten van de grenzen kwam de tweede COVID-19-maatregel: van acht uur ’s avonds tot zes uur ’s ochtends mocht niemand de straat op. Deze partiële lockdown, zoals het uitgaansverbod weids werd genoemd in een kennelijke poging het in Suriname beladen woord ‘avondklok’ te omzeilen, werd begin juni tijdelijk uitgebreid tot een volledige afsluiting.
Sneeuwbaleffect
De vernietiging van de economie was toen al lang ingezet. Parbode schreef in juli over de chaos die in de samenleving ontstond doordat duidelijke lockdown-richtlijnen ontbraken en de burger daarom zelf maar de spelregels vaststelde. Supermarkten gingen dicht uit protest tegen prijscontroles en daarna uit angst voor besmetting, restaurants stapten over op afhaalservice of sloten eveneens de deuren. Andere handelszaken hielden het voor gezien, stuurden het personeel naar huis, omdat er toch geen klanten kwamen, en veel mensen konden gewoon niet meer naar hun werk, omdat het openbaar vervoer op 20 maart was stilgelegd.
Het gevolg was een sneeuwbaleffect dat de hele economie trof: steeds meer groepen zaten zonder, of met veel minder inkomsten.
Dat werd onmiddellijk gemerkt in winkels en warenhuizen, die opeens minder omzet hadden. Dat kostte nog meer mensen hun baan. Groenteboeren en kippenkwekers konden hun waar niet kwijt en Sham Binda, voorzitter van de Associatie van Kleine en Middelgrote Ondernemers in Suriname, waarschuwde al op 30 maart in De West voor omvallende bedrijven. Begin april werden enkele wetten uitgeschakeld en kreeg de regering tijdelijk meer bevoegdheden met de invoering van de Wet Uitzonderingstoestand COVID-19. De Bankwet en de Wet op de Staatsschuld werden onder luid protest van de toenmalige oppositie terzijde gezet, staatsschulden werden omgezet in een langlopende lening, de vrijheid van meningsuiting werd ingeperkt.
En: er kwam een noodfonds. Daarin werd SRD 400 miljoen gestopt, 40 miljoen euro volgens het Nederlandse dagblad De Telegraaf – 1 op 10, horen wij u nostalgisch rekenen. In de publicatie van de Wet Uitzonderingstoestand lezen wij dat het geld zou kunnen komen van overheidsbijdragen, waaronder vrijwillige bijdragen van staatsbedrijven, donaties en schenkingen van nationale en internationale organisaties ten behoeve van de aanpak van de burgerlijke uitzonderingstoestand en uit andere legaal verkregen inkomsten.
Het noodfonds zou pas meer dan een maand na aanname van de wet worden geactiveerd. Op 18 mei schrijft Starnieuws dat het COVID-19 Noodfonds door het ministerie van Financiën wordt ingezet om personen tegemoet te komen die te lijden hebben onder de COVID-19-pandemie. Mensen die werkloos zijn geworden, kunnen een werkloosheidsuitkering of lening aanvragen, en er komt versterking van de steun aan mensen die een sociale uitkering ontvangen. Het zou zelfs mogelijk zijn om SRD-compensaties te ontvangen voor kleine valutaverplichtingen, huur bijvoorbeeld, die in dollars of euro’s moesten worden voldaan.
Miljoenengiften
De opluchting was groot. Immers, hongerende burgers wonden zich al maandenlang op over het feit dat hun overheid hen verbood geld te verdienen, maar daar niets tegenover stelde. Niet dat er geen geld was.
Lees het hele artikel in de decembereditie van de Parbode
Nu populair
