Post Kankantri: Welke kat?
Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Meer dan ooit toepasselijk op Desi Bouterse. Met de veroordeling tot twintig jaar voor zijn hoofdrol bij de Decembermoorden, werd hij op 29 november behoorlijk in het nauw gedreven.
Tekst Iwan Brave
De vraag is nu, met oog op de verkiezingen deze maand: welke rare sprong(en) gaat hij maken? Dus in geval van een verkiezingsnederlaag. Wordt, bijvoorbeeld, de noodtoestand uit de hoge hoed getoverd?
Op 25 februari werd ‘40 jaar revolutie’ herdacht. Op billboards salueerde ‘coupleider Bouterse’ in zwart-wit naar zichzelf als ‘legeropperbevelhebber’– dat is de president grondwettelijk – in kleur en camouflagepak. Het had iets van een zelfmachtsoverdracht.
Toch wel curieus dat Bouterse met zo’n jubileum daarop stond te pronken en te prijken. In 2000 was hij werkelijk verworden tot een tandeloze tijger; zijn NDP bleef als onderdeel van de Millennium Combinatie steken op tien zetels vanwege het economische en monetaire wanbeleid onder Jules Wijdenbosch. Dat was hèt moment om Bouterse politiek de genadeslag uit te delen. En wel in de vorm van een wet die stelt dat wie in het verleden tegen de Grondwet heeft gehandeld, geen enkele staatsfunctie mag bekleden.
Zijn politieke tegenstanders – vooral die van de ‘oude politiek’ – hebben die kans laten liggen. Ik vernam uit zeer welingelichte bron dat zo’n wet geconcipieerd was en dat uitgerekend de NPS geen haast ermee had. Men veronderstelde uit overtuiging of arrogantie: ‘Het volk zal een bepaalde keus niet maken’.
Onder president Venetiaan was men vooral aan het oppotten van staatsmiddelen geslagen. De herstelde ‘economische stabiliteit’ was voor velen een abstractie. Vanwege de aangehaalde broekriem heerste er sociale ontevredenheid. Dit getuige de hit: Zoveel jaren Front en ik ben nog steeds skeer (platzak). Bouterse speelde hierop handig in tijdens massameetings en protesten en beloofde gouden bergen. Het volk hapte gretig toe en dat bezorgde hem uiteindelijk de presidentiële ticket. Bouterse hield enigszins woord. De kinderbijslag werd vertienvoudigd en de aov bijna verdubbeld (dat kon makkelijk omdat het om ‘lachertjes’ging onder Venetiaan). Jongeren en ouderen kregen gratis basiszorgverzekering.
Nu achteraf allemaal sigaren uit eigen doos. Want de staatskas is leeggeplunderd en de hyperinflatie giert weer door het land, waardoor de koopkracht onder Venetiaan groter was. Toch mocht Bouterse prijken en pronken met ‘40 jaar revolutie’. Bij het bekijken van de billboard, vroeg ik mij af of zoiets als ‘nationale karma’ bestaat. Waarom na veertig jaar nog steeds opgescheept zitten met een man, die na elke gewelddadige of democratische machtsovername het land in de economische misère stort?
Bouterse heeft kennelijk, gelijk een kat, ook negen (politieke) levens. Het Surinaamse volk is zo lang en zo vaak opgeroepen niet op hem te stemmen. Twintig jaar geleden werd, als een ware revolutie, daaraan massaal gehoor gegeven. Toch is de ‘oude politiek’ op de oude voet verder gegaan. Nationale karma, zou ik haast zeggen.
Een kat komt altijd op zijn pootjes terecht. Deze maand op de 25e zullen we het weten. Het gaat erom spannen wie in deze de kat is: Bouterse of Suriname.