De uitspraak van bovenstaand woord is [poeroe] en de belangrijkste betekenissen zijn: ‘weghalen, eruit nemen, wegnemen’. Maar puru betekent ook ‘plukken’: ‘Den boi puru ala den manya na a bon’ (die jongens hebben alle manja’s (mango’s) uit de boom geplukt). Een andere betekenis: je vraagt aan een ondernemer: ‘Yu puru yu moni fu a investering?’ (met een leenwoord uit het Nederlands) oftewel: ‘Heb je jouw geld al uit je investering gehaald?’.
Tekst Rappa
Sommige vrouwen hebben tijdens hun zwangerschap opeens sterk trek in bijvoorbeeld een lekkere vette Javaanse bami met een stuk kippenvlees erop. Volgens het volksgeloof ‘yu musu puru n’a lostu dati’, moet je ‘die lust weghalen’, moet je die honger stillen, anders krijgt de baby in dit geval een vlek op het lichaam, een lostu-flaka, in de vorm van een bamistreng.
Toen Johan zich bij de onderhandelingen over de verkoop van zijn huis duidelijk had laten beetnemen door de koper (bijvoorbeeld een Chinese winkelier) en zijn huis onder de marktwaarde had verkocht, zei z’n echtgenote: ‘A snesi kis’ yu, a puru don gi yu’ (die Chinees heeft je beetgenomen, hij heeft ‘je domheid voor je weggehaald’ oftewel: hij heeft van je domheid geprofiteerd).
Bij het straatracen laten de ‘coureurs’ hun banden over het asfalt ‘spienen’ (doordraaien) zodat die flink gaan roken. Men zegt dan: ‘den banti e puru smoko’. In figuurlijke zin zegt men dat ook van iemand, bijvoorbeeld een leerkracht die woedend is en tekeergaat: ‘Meester e puru smoko’.
Als vakantiejob moesten de jongens het onkruid op het erf van buurman wegtrekken: den boi ben mus’ hari puru a birbiri (tegenwoordig gebruikt men eerder het leenwoord ‘onkruid’).
Tegen het dienstmeisje zei mijn tante: ‘Mina, no frigiti fu s’sibi puru ala doti’ (vergeet niet al het vuil weg te bezemen).
Bij de apotheek weigerde de apothekersassistent het spoedrecept van een arme vrouw voor haar ernstig zieke kind te accepteren, omdat het gevlekt en ietwat gekreukeld was; het Staatsziekenfonds accepteerde zulke recepten niet van de apotheek.
Lees verder in het januarinummer van Parbode, nu in de winkel
Wilt u informatie over het afsluiten van een (digitaal) abonnement?
Klik op www.parbode.com/abonneren
Nu populair
