Reissector kan turbulentie niet meer doorstaan – Parbode Sneak Peek
Het is al meer dan een jaar geleden dat ons land op slot ging na het eerste bevestigde COVID-19-geval op Surinaamse bodem. Sindsdien wordt het luchtruim slechts op een kier opengehouden. Voor de reisagenten die niet eens de tijd hebben gehad zich voor te bereiden op de impact van de coronacrisis, een regelrechte ramp. “We zijn niet alleen het eerst, maar ook het zwaarst getroffen”, vertelt Cindy Uden, voorzitter van de Associatie van Surinaamse Reisagenten, ASRA. Uden benadrukt dat de reisagenten geen inkomsten meer hebben, maar wel 100 procent lasten.
Tekst Lisanne Waridjan
Het is erg rustig bij Jack Tours & Travel Service. Drie personeelsleden zijn druk aan het werk, maar in de wachtruimte is geen enkele klant aanwezig. Even later komt Cindy Uden (42) enthousiast aanlopen. Het bedrijf is door haar vader, Jack Uden, opgericht, die nog steeds de functie van algemeen directeur vervult. Zijn dochter Cindy, operationeel directeur, en zoon Gersom, financieel directeur, zijn beiden officieel sinds juli 2018 verbonden aan het reisbureau. “Ik heb altijd liefde gehad voor de reiswereld. In de vakantieperiode was ik hier tickets aan het uitschrijven, omdat ik dat heel leuk vond”, vertelt ASRA-voorzitter Cindy Uden als we haar interviewen in de vergaderruimte van het reisbureau. In deze ruimte was Uden op 13 maart 2020 in beraad met haar personeel.
“De vluchten vanuit China waren al eerder gestopt. Er waren toen al een paar policy’s in place en die waren we aan het bespreken”, vertelt ze. Tijdens de vergadering werd naar het reisbureau gebeld dat het luchtruim per direct dichtging. “Het zou middernacht ingaan, die dag zou er nog een vlucht binnenkomen en de volgende dag zouden er een paar vluchten vertrekken. We hadden klanten voor 13, 14 maart en de dagen erna. Na de vergadering moesten we meteen handelen”, vertelt Uden, terugdenkend aan de dag die veel ellende voor de reissector inluidde.
Belangenorganisatie ASRA ‒ bestaande uit negentien leden, allen reisbureaus ‒ ging vanaf toen in continu overleg met de regering. “We hebben gekeken hoe we burgers die gestrand waren, terug konden krijgen en de mensen die hier vastzaten weg konden laten gaan.” Er werden in die periode repatriatievluchten op gang gezet, maar de meeste mensen hadden nog hun oude tickets. “Je had kantoren die achthonderd tot duizend tickets per maand verkochten en om dan naar nul te gaan is een grote financiële klap”, zegt Uden, die tien jaar in de fiscale wereld heeft gezeten. De reisbureaus hebben eveneens commissies van cruises, hotels en tours verloren. Aan ASRA werd door de regering gevraagd cijfers van hun vaste lasten in te dienen. “Er was een COVID-19-steunfonds waarop wij aanspraak konden maken. Wij hebben van april 2020 tot januari 2021 gevraagd naar enige steun, maar die hebben we nooit gehad”, vertelt Uden teleurgesteld. Het lijkt nu de goede kant op te gaan. Op moment van schrijven is de aanvraag in behandeling.
Creatief overleven
Alle ASRA-leden zijn IATA (International Air Transport Association) gecertificeerd, hetgeen inhoudt dat zo’n reisagent moet voldoen aan bepaalde voorwaarden, waaronder de ticketgelden op tijd betalen. “Als je dat geregeld vergeet te doen, kan je de rechten om tickets te verkopen verliezen en dat wil geen enkel lid.” Bepaalde reisbureaus kunnen weer opengaan, maar een IATA-licentie krijgt men niet zomaar terug.
Volgens Uden is creativiteit altijd noodzakelijk om als reisagent te overleven, maar nu nog meer: “Veel in contact zijn met je klant, meer reclame maken en zodra een airline iets aanbiedt, gelijk erop springen.” Een aantal ASRA-leden heeft gekeken naar de optie van charters waarbij een bepaald bedrag betaald wordt aan de luchtvaartmaatschappij, en de vliegtuigstoelen worden gevuld tot het aantal dat toegestaan is.
Lees dit artikel verder in de mei-editie van Parbode, ook digitaal verkrijgbaar