Rock leeft!

Om maar direct met de deur in huis te vallen: rockmuziek wordt in Suriname snel geassocieerd met satanisme en zelfmoord. Niet geheel onterecht; de marketing van een aantal rockbands is vooral gericht op het duistere en het negatieve. De uitdrukking ‘seks, drugs en rock and roll’ is niet zomaar uit de lucht komen vallen. Maar toch: rock is meer en leeft onder de echte diehards, die zich niets aantrekken van het negatieve imago.

In de loop der decennia zijn in de rockwereld verschillende prominente muzikanten om het leven gekomen door hun overmatig drugsgebruik of uit de hand gelopen depressies. In de Surinaamse samenleving werd rockmuziek, als gevolg van een opvallend groot aantal zelfmoorden onder jongeren in 2001, gelijkgesteld aan verdoemenis. Behalve dat ze op de middelbare school zaten, hadden ze ook een andere overeenkomst. Precies! Ze luisterden naar rockmuziek. En daar ging het mis. Een ieder die naar rockmuziek luisterde of zich associeerde met die muziekstijl, bijvoorbeeld door donkere kleding of een T-shirt te dragen met een opdruk van een rockband of -logo, werd scheel aangekeken. Maar de echte rockers stonden achter hun muziekkeuze en probeerden er alles aan te doen het positieve ervan aan de gemeenschap te presenteren.
Ook op de Surinaamse radio hoor je af en toe echte rock. En er zijn heuse rockgroepen, zoals Linkin Park en Nickelback. Voor zwaardere rocknummers (hardrock of heavy metal) moet je op de donderdagavond rond negen uur afstemmen op Radio Paramaribo (RP). Daar valt het inmiddels 21-jarige Headbangers Ball te beluisteren. Marcell Kaersenhout draait dan een mix van rocknummers die je niet hoort tijdens reguliere radio-uitzendingen. Kaersenhout is zelf geen onbekende in de rockscene. Hij speelt zelf als basgitarist bij de band Tidal Wave en bezit waarschijnlijk de grootste rockmuziekcollectie van Suriname. Hij heeft sinds 1985 het rockvirus te pakken.

Hitlijsten
Het programma startte in 1988 bij de SRS met Steven van Frederikslust en Andrew McLeod. Behalve dat later de overstap naar RP werd gemaakt, is er sindsdien inhoudelijk weinig veranderd. Volgens McLeod zijn er in de rockscene twee soorten rockers: personen die naar rock luisteren en die er tijdelijk een bepaalde levensstijl op na houden, en de diehard rockers die alle ontwikkelingen op rockgebied nauwlettend volgen, bij voorkeur hun hele leven.
Van Frederikslust zegt dat vroeger meer rock werd gedraaid dan nu. “Er was toen een top-40 op de SRS en die werd beheerst door rocknummers. Bands als Simple Minds en Tears for Fears waren regelmatig op de hitlijsten te vinden. Er was destijds ook een spontane interessegolf voor de rockmuziek toen Bon Jovi het album ‘Slippery when wet’ uitbracht. The Scorpions en Def Leppard kwamen niet lang daarna ook opzetten. En Michael Jackson had op elk album wel een rocknummer.”
Van Frederikslust startte bij de SRS voor de schoolradio. Via Jules Nooitmeer werd de gelegenheid geboden om op de vrijdag om een half uurtje rockmuziek aan de man te brengen. “Het programma heette oorspronkelijk Rock Vibration. De naam werd daarna veranderd in Headbangers Ball. Ik moet toegeven dat die naam is gestolen van het gelijknamige rockprogramma dat werd uitgezonden op MTV.”

Grappen
“Er was wel al een rockprogramma bij ABC radio voor wij begonnen”, vertelt McLeod. Steven benaderde mij om het programma samen met hem te doen onder andere gezien mijn grote rock muziekcollectie. In het begin van het programma werd er niet veel gesproken, er werd veel gedraaid zegt McLeod. “Steven was wel meer de radioman en niet ik”.
“We maakten veel grappen tijdens de uitzending, we lachten veel, hadden echt fun. Steven plaagde me soms om tijdens de uitzending een nummer van Madonna af te spelen, waarna ik hem scheel aankeek. Als een aankondiging gedaan moest worden dat na het programma de Evangelische Broedergemeente een uitzending had, draaiden we juist een onchristelijk rocknummer. De directeur heeft zelfs een aantal keren gedreigd met het stopzetten van het programma.”
Vele hoogte- en dieptepunten in de rockwereld van toen kwamen in het programma voorbij. Van Frederikslust: “Zo hebben we de band Metallica mainstream zien gaan. We hebben de dood van de originele bassist van Metallica, Cliff Burton, ook gebracht. Metallica heeft veel voor het programma betekend. Doordat we de ontwikkeling van de band van underground tot mainstream op de voet hebben gevolgd, hebben de luisteraars ons ook op de voet gevolgd.”

Brunings
Een uitzending van het programma werd ook gewijd aan het overlijden van de zoon van Ernie Brunings, Raoul. “Hij was een grote rockfan”, weet McLeod te vertellen. Daarnaast speelde hij zelf in de rockband Aspholdelus. “We hebben veel telefoontjes over hem gehad en besloten toen een programma aan hem te wijden. Hij is in de bloei van zijn leven heengegaan en dat is jammer.”
McLeod herinnert zich echter ook de vrolijke momenten. “We wilden een keer zelfs een hele nacht een uitzending draaien, maar de directeur vond dat niet goed en stopte het. Al met al heeft het programma, dat op het hoogtepunt twee uur duurde, heeft veel betekend voor het rockbeminnend publiek. Het was wel een moeilijke periode in het land en de rockers hadden het ook moeilijk. Alles was schaars, ook muziek. Maar wij hebben gezorgd voor een nieuw geluid en informatie.”
McLeod moest na enkele jaren vanwege andere werkzaamheden afhaken, Van Frederikslust bleef het tot zijn vertrek bij RP in 1993 presenteren. Jane Karg nam het stokje over en haalde Marcel Kaersenhout erbij. Sinds 1997 doet hij het alleen. “Ik draai de verschillende subgenres zoals Metal en Deathcore en probeer naar het einde van de uitzending toe ook wat classics van artiesten als Led Zeppelin en Black Sabbath af te draaien. Soms lukt het, soms door de aanvragen die ik moet afdraaien, lukt het niet. Ik wil zoveel doen, maar ik merk dat het uurtje dat ik heb niet genoeg is.”

Fans
Het programma heeft een vaste schare fans opgebouwd. “Maar hoe groot die is, is moeilijk te meten. Mensen hebben nu geen tijd meer. Ze bellen of sms’en niet zo vaak om een nummertje aan te vragen. Ik heb een mailinglist voor het programma, maar krijg geen feedback als ik het verstuur. Maar dat mensen luisteren, en niet alleen jongeren, merk ik wel. Laatst sprak een man van vijftig mij aan over de afspeellijst van de uitzending die ik op een avond afspeelde”, zegt Kaersenhout met een grijns op zijn gezicht. “Ook in de Nationale Assemblee luisterde men naar het programma, dat weet ik zeker. In de moeilijke periode werd namelijk veel gerefereerd naar het programma.”
Volgens Kaersenhout komen de negatieve geluiden voor de rockmuziek vooral uit de hoek, van een bekende kerk. “Je kunt het timen, want om de zoveel tijd komt er een bericht in de pers dat rockmuziek duivels is. Voorspelbaar. Sinds ik mij kan heugen, had je mensen tegen de rockmuziek. Maar dat heeft de liefhebbers niet tegengehouden om hun passie te belijden. Volgens mijn telling heeft Suriname 49 rockbands gehad. Ik ben pas in de jaren tachtig met het tellen begonnen, dus het kan zijn dat er meer waren. Ik heb trouwens ook de bands bijgeteld die nooit hebben opgetreden.”
Dat de belangstelling voor rock groeit en dat er meer bands worden gevormd, vindt Kaersenhout een goede ontwikkeling, maar de muziek hoeft voor hem niet mainstream te gaan. “Rockliefhebbers gaan eronder lijden, het moet niet commercieel worden want dan is het geen rock. De horecasector gaat bands niet contracteren om zware rocknummers te spelen, ze willen nummers van Bon Jovi of Alanis Morissette hebben; lichte muziek dus, want dat verkoopt.
“Door de evenementen die tegenwoordig worden georganiseerd, lijkt het alsof rockmuziek nu populairder is dan vroeger. Maar dat is een vertekend beeld dat puur omwille van de commercie wordt gecreëerd. Er komen wel nieuwsgierigen op af, maar de echte rockers zul je daar niet zien. Vroeger had je naast McDonalds een Chinees restaurant, Macie 2. Daar kwamen de echte rockers van Suriname muziek uitwisselen en lekker chillen. Dat was en is de echte rockscene.”
Voor wat betreft de inhoud van zijn programma is Kaersenhout bloedserieus. “Nummers waarin racisme, discriminatie en haat worden gestimuleerd, draai ik niet af. Er moet een grens zijn. Er is geen slechte muziek, er zijn slechte mensen die muziek maken met slechte bedoelingen.”

Podium
Jerrie Orie is in Suriname de bekendsteorganisator van rockfeesten. Zelf speelde hij in zijn middelbare schoolperiode in een aantal rockbands, waaronder Soul Cryptic. Op 21 april 2001 organiseerde hij, tijdens de moeilijke periode van rockmuziek, samen met de andere bandleden van Soul Cryptic het succesvolle Suristock 2001 Festival. Meer dan vijfhonderd mensen waren op de been. Voor verdere studie reisde hij later naar Nederland af, maar bleef actief in de rockscene. Na afronding van zijn studie begon hij in Suriname met onder andere het uitbaten van het café Unker Bunker. Daar begon hij ook rockfeesten te organiseren. “De bedoeling is om bands een podium te bieden hun kunnen tonen en rockliefhebbers aan hun trekken te laten komen.”
In september vorig jaar ging hij een flinke stap verder met zijn concept en organiseerde het grootste rockfeest in jaren. Bij het evenement Unkies Open Air Rockfest te Leiding kreeg een aantal bands de kans op te treden, het hoogtepunt was de aanwezigheid van V6 uit Frans-Guyana. Daarnaast was er een rockmarkt voor het kopen van albums en T-shirts. Een tatoeageboot maakte het mogelijk om een blijvende herinnering aan het evenement te ‘plaatsen’.
Orie: “Eén van de grootste uitdagingen was om tijdens het Unkies Open Air Rockfest het festivalgevoel op te wekken binnen de Surinaamse gemeenschap. De vele vooroordelen over rockmuziek moeten worden weggewerkt, om plaats te maken voor een bredere en positievere kijk. Het ligt in de bedoeling om het evenement tot een jaarlijks terugkerend iets te maken. Men moet zien en horen dat Suriname ook goede bands in huis heeft.”
Rock leeft in Suriname, dat is duidelijk. De periode van stigmatisatie en heksenjachten heeft plaatsgemaakt voor goed georganiseerde rockshows en ook in ‘gewone’ radio-uitzendingen worden rocknummers gedraaid. Op de Surinaamse televisie kijkt men niet meer vreemd op als een rockclip van langs komt. Er is zelfs een website, www.metalsuriname.com, waar de ontwikkelingen van rock te volgen zijn. Nu maar afwachten wat de volgende mijlpaal wordt voor deze muziekstijl.

0

Gedeeld