Roy Ho Ten Soeng
‘Ondernemersklimaat moet beter’
Creatief, veelzijdig en met zijn hart op de juiste plaats. Zo komt Roy Ho Ten Soeng over wanneer hij praat over Suriname, zijn vaderland. En het blijft niet alleen bij praten. Als secretaris van de Stichting Vriendschapsbanden Nederland Suriname (VNS) probeert hij zoveel mogelijk mensen de potentie van Suriname in te laten zien.
Ho Ten Soeng werd in 1945 geboren in Suriname. Zijn grootmoeder en grootvader waren immigranten uit China. In 1966 verliet hij Suriname voor Aruba en daarna Nederland, waar hij carrière maakte in het onderwijs en de politiek. In 1990 werd hij wethouder in Alkmaar en in 2000 eerst burgemeester van Venhuizen en in 2005 van Medemblik. “Men zegt wel dat ik de eerste allochtone burgemeester was in Nederland, maar als je het mij vraagt was de eerste allochtoon die een politieke functie bekleedde Hans Dijkstal. Hij is in Egypte geboren, maar hij was blank. Omdat ik een kleurtje heb, kreeg ik het stempel allochtoon. Dat heeft mij verder geen last opgeleverd hoor, ik heb altijd prettig kunnen werken met iedereen.”
Tussen de bedrijven door bleef Ho Ten Soeng betrokken bij Suriname. Zo richtte hij de stichting Alkmaar voor Alkmaar op, toen hij wethouder was van het Nederlandse Alkmaar. “Ik ben altijd een sociaal mens geweest. En mijn handelingen vinden hun grondslag in het christelijke geloof. Niet voor niets is mijn stelling: ‘Waar liefde heerst daar gebied de Heer zijn zegen’. En ik zie het als mijn missie om deze boodschap te verspreiden, maar ook praktisch mijn bijdrage te leveren.
“Door de stichting Alkmaar voor Alkmaar hebben wij heel veel kunnen doen voor het kinderhuis Sukh Dhaam. Het gaat om kinderen, de toekomst, dus dat stemt mij positief.” Maar daar bleef het niet bij. Als secretaris van de Stichting Vriendschapsbanden Nederland Suriname zet hij zich voornamelijk in voor het versterken van economische banden tussen Suriname en Nederland. In dit kader worden jaarlijks reizen georganiseerd naar Suriname om ondernemers, burgemeesters en andere plaatselijke bestuurders bekend te maken met ons land en de mogelijkheden die er liggen.
Maar hoe zit dat nu daar de regering-Bouterse aan de macht is en de band met Nederland is bekoeld? “Kijk, de VNS is een apolitieke organisatie. Dus ongeacht. welke politieke partij aan de macht is. Daar hebben wij niets mee te maken. Dat gezegd hebbende moet ik wel toegeven dat wij enkele afmeldingen hebben gehad voor de reis van 2010, nadat bekend werd dat Bouterse president zou worden. Maar de meeste mensen hebben afgezegd omdat ze een afwachtende houding hebben aangenomen. Ik denk dat als deze regering laat zien dat zij het ondernemersklimaat kan verbeteren, deze mensen wel mee zullen doen met de reis dit jaar.”
Over de keuze van Bouterse als president is hij kort. “Het is voor mij duidelijk dat de regering-Venetiaan zich heeft gefocust op financiële stabiliteit, maar heeft gefaald het volk welvaart en welzijn te brengen. Daarom heeft het volk gekozen voor iets anders.” Gekozen of niet, Nederland is niet blij met de situatie. De Amsterdamse burgemeester, Eberhard van der Laan, was daar heel duidelijk over: ‘Wij respecteren de democratische verkiezing van de heer Bouterse, maar we kiezen onze eigen vrienden’. Verder zei Van der Laan dat de inauguratie van Bouterse als onoverkomelijk bezwaar voor samenwerking met Suriname werd gezien.
Ho Ten Soeng: “Die uitspraak vond ik zeer onvoorzichtig en ondoordacht. Kijk maar naar de relatie die Nederland jarenlang op ministerieel niveau onderhield met Indonesië onder Soeharto. Het blijft in mijn ogen een probleem dat Bouterse een veroordeling voor drugssmokkel op zijn naam heeft en dat er nu een rechtszaak tegen hem loopt. Daar kan Suriname niet omheen. Maar de relatie kan op een ander niveau voortgezet worden. Als je het mij vraagt was een meer diplomatieke aanpak beter.”
Als hij verder praat over de Surinaamse politiek, is er één ding dat hem ook dwars zit: de etnische politiekvoering. “De tijd dat Creolen op Creolen stemden en Hindostanen op Hindostanen, is definitief voorbij. De problemen in de moderne maatschappij gaan dwars door alle etnische groepen heen.”
Ho Ten Soeng vraagt zich verder af wat er is gebeurd met al het ontwikkelingsgeld dat Nederland aan Suriname heeft geschonken. “Kan jij mij iets aanwijzen dat met dat geld betaald is? Ik kom vrijwel elk jaar hier en ik kan je niet aanwijzen waar het geld is gegaan. Het lijkt wel verdampt! En dat kom je niet vaak tegen. Een land met zo’n kleine bevolking, zoveel natuurlijke hulpbronnen en dat ook nog zoveel ontwikkelingshulp heeft gehad en toch zo weinig vooruitgang heeft gezien. Het is een raadsel hoe dat allemaal zo fout kon gaan.”
De VNS neemt die lessen uit het verleden mee en probeert de ondersteuning op een meer effectieve manier te geven. “Wij willen met economische activiteit proberen een steentje bij te dragen aan de ontwikkeling van Suriname. Want het geven van geld heeft niet geholpen. Wij willen mensen ondersteunen die goede ideeën en een goed plan hebben. Daarom proberen wij ondernemers hierheen te halen of mensen met een groot netwerk die dingen kunnen realiseren.”
Als actief CDA-lid heeft Ho Ten Soeng Tweede Kamerlid Kathleen Ferrier ondersteund in haar protest tegen de samenwerking met de PVV van Geert Wilders. Op de vraag of dat is omdat Wilders een allochtoon-onvriendelijk beleid voorstaat, stelt Ho Ten Soeng dat dit niet de belangrijkste reden is. “Surinamers moeten elkaar meer ondersteunen in het buitenland, dus ik heb Ferrier ondersteund. Maar de Nederlandse maatschappij is nu wel echt veranderd. Het woordje allochtoon had nooit eerder zo’n zware lading als nu. Alle allochtonen worden over één kam geschoren en dat is jammer.”
Dat is ook bewezen door de redenering van de PVV dat Suriname als partnerland geschrapt moet worden, ook omdat Suriname lid is van de Organisatie van Islamitische Conferentie, OIC.
Maar aan de andere kant is het de vraag of Wilders zegt wat vele Nederlanders wel denken. Anders had hij niet zoveel steun gehad. “Ik denk het wel. En daar is ook een reden voor natuurlijk. Bepaalde groepen allochtonen vormen inderdaad een probleem in Nederland. Nu moeten de regeringspartijen ervoor zorgen dat de problemen die Wilders en de zijnen aanhalen, aangepakt worden zodat zijn partij niet groter wordt en nog meer macht krijgt.” Het is duidelijk dat Ho Ten Soeng zich betrokken voelt bij Suriname. Maar zou hij net als Max Ghazi, die adviseur is van de VNS en ook één van de politieke adviseurs is van Pertjajah Luhur-voorzitter Paul Somohardjo, ook als zodanig willen fungeren voor een andere partij, te meer omdat hij in het dagelijks leven mediator is? “Nee”, zegt hij. “In mijn functie als lid van het bestuur zou ik het niet kunnen. Max kan dat wel omdat hij alleen maar adviseur is. Maar ik zou het niet eens willen.”
Ondanks de problemen tussen Nederland en Suriname ziet Ho Ten Soeng de toekomst positief tegemoet. “Deze regering zal vallen of staan met de manier waarop zij het ondernemerschap stimuleert. In oktober kom ik weer naar Suriname, met zeker tien Chinezen met heel veel geld. En dan zal het ondernemersklimaat de bepalende factor zijn. Ondernemers willen geld uitgeven en verdienen in een veilige omgeving, zonder dat daarbij te veel hindernissen worden opgeworpen. En dat klimaat moet geschapen worden.”