Satijnzachte kunst en dynamische beeldtaal
In het Venezolaans Instituut wordt van zaterdag 3 maart toten met 9 maart de tweejaarlijkse expositie van de prestigieuze Associatie vanBeeldende Kunstenaars in Suriname (ABKS) gehouden. De organisatie is al 23 jaarin wisselende bezetting actief. De harde kern wordt gevormd door de tweedegeneratie in Nederland opgeleide schilders.
Ron Flu, SoekiIrodikromo en Anand Binda, samen met Leo Wong Loi Sing ende jongere, hiergeschoolde generatie: Ardi Setropawiro en autodidactisch beeldhouwer JhunryUdenhout hun werken tonen. Verwacht wordt realistische en figuratieve beeldende kunst van een voor Suriname toonaangevend niveau.
JhunryUdenhout(36), de Benjamin van het gezelschap is beeldhouwer . Hij exposeertvoor deeerste keer met zijn mahonie houten werken en gaat met genoegen in op d eABKSinvitatie. Udenhout is bijzonder want in tegenstelling tot schilders, zijnermaar drie uitstekende makers van houten beelden in Suriname, komen in hun dramatische, expressief en maatschappelijk betrokken werk. Udenhout is goeddeels autodidact, heeft een grote artistieke integriteit en eenvoorliefdevoor naakt in satijn glad geschuurd hout met aaibare rondingen. Zo ookbijUdenhouts gestileerde figuren van realistische en surrealistische stijl endegladde abstracte vormen in mahonie hout die er bij elke graad dat jezeronddraait heel anders uitzien.
Anand Binda toont zijnkracht alsexpressionistisch geïnspireerde schilder in water; brekend enbruisend op degranietrotsen van zijn doek Sula (Stroomversnelling) in de rivieren in eenlandschap met het lichtbruin water waar zonlicht doorheen schijnt,omzoomd dooroevers vol woudreuzen, soms in heel sterke vlakvormen.Indrukwekkend is hetstuwmeer in de roodoranje ochtendgloed. Verder deveelkleurige Amazone Raven(Ara’s), eveneens in groot formaat. De verf is altijdin subtiele toetsopgebracht, meestal in naturalistische kleuren en het werk met (water)landschappen is bezield van zowel vitaliteit als meditatieve rust. Dezewerkenzijn voor zijn doen groot, bijna anderhalve meter lang en breed. Binda’swerkgetuigt van zijn eigen geperfectioneerde beeldtaal. Dat is ook te zien aandetwee doeken van bescheidener afmeting waar het district Commewijne hetdecorvoor vormde; vissersbootjes in een kreek en het antieke Surinaamse gebouwvanhet Alkmaar internaat gezien vanaf het steigertje aan de Commewijnerivier.
Ron Flu is van huis uitarchitect en autodidact inschilderen. Hij maakt afwisselend pretentieloze enspannende karikaturaleschilderijen in olieverf op doek. Zijn realistische stijlheeft soms eenmagisch realistische sfeer vanwege een vleug doorschemerendkubisme. Ook opdeze expo waar hij participeert met vier stukken. Pretentieloos,maar in een typische, uitdrukkelijke Flu-stijl twee doeken van vrouwen: eentussen de rozenen een waarop een leguaan haar met zijn staart om haar heenomhelst. Het spannendste schilderij is Tjoekoe (Smeergeld) waar onder de tafeleen bundelgeld aan een gedaste gezagsdrager wordt gegeven en drie in de lucht zwevende dames de gebaren horen, zien en zwijgen maken. Verder een historisch schilderij, van een verdwenen beeld, van twee bejaarde dammers, een Javaan en een Creool die op de stoep van de nu reeds 25 jaar verbrandeChristelijkeschool een partijtje speelden.
Soeki Irodikromo schildertmet bredegepassioneerde olieverf streken enorme kleurige abstracteschilderijen. Hijgebruikt ook het paletmes op zijn verflagen en dat vaak in zonnige kleuren ensoms meer in aardtinten als rood, bruin en geel. Soeki behoorttot de tweedegeneratie academisch opgeleide beeldende kunstenaars (toen in Nederland). Hij kwam direct na zijn studieterug met bewondering voor de Cobragroep, een fascinatie die nu nog in zijnbeeldtaal doorschemert bij zijn meestdynamische schilderijen. Als telg van eenfamilie met veel podiumkunstenaarsuit de Javanisme cultuur herken je dietraditie terug in zijn gebruik vanaardkleuren en in de figuren uit de oostersemythologie die dicht op elkaargeplaatst worden weergegeven. In dezelfde stijl heeftSoeki zijnhartstochtelijk gevoel voor het multicultureel samenzijn geprojecteerd, in eengroot formaat en ondermeer gesymboliseerd in verschillendecultureleklederdrachten.
Ardie Setropawiro maaktveelkleurige olieverfschilderijen waarin vaak met grote cirkelvormigepenseelstreken beweginggesuggereerd wordt ‘om het statische van het schilderij te doorbreken’. Hijgelooft sterk in de kracht van positieve projectie, in zijnschilderijen zowelals in woorden, want met affirmaties (bevestigingen) uitspreken bevestig je degedachten aan de realiteit. Het begin van iets realiseren is dewoordenuitspreken, de beelden in je hoofd hebben en die op papier zetten en eraan werken, ervaart Setropawiro. De huidige sociale realiteit en vooral ookdeprachtige toekomst heeft daarom zijn volle aandacht.
Leo Wong Loi Sing kiestals vrij ingetogenschilder een palet van bescheiden aardetinten en lichtblauwin zijn abstractewerken van olieverf op doek. Voor hem is schilderen eengevoelsmatig proces, dehand wordt geleid door het hart en hij stopt als hijvoelt dat het goed is.Wong Loi Sing noemt het ook een proces van introspectiedat zich al schilderendvertaalt naar een nog onbekende vorm die symbool staatvoor wat op dat momentin de eigen geest overheerst. Soms komt er een figuratieve vorm uit, geenprobleem, want de schilder houdt zich niet krampachtig vast aanhet abstracte.Als het schilderij af is wordt de diepere achtergrond doorgrondom er een titelaan te geven, want de titel moet wel de inhoud weergeven.