Sfeer in Suriname al weken grimmig
Politie, ondernemers en activisten op scherp
Sfeer in Suriname al weken grimmig
Er heerst al weken een grimmige sfeer in Suriname. Vanwege de alsmaar verslechterende economische situatie, borrelt enorme ontevredenheid op onder grote delen van het volk. De eerste volksuitbarsting kwam op vrijdag 17 februari toen na een massaprotest, tientallen rovers hun kans schoon zagen om winkelzaken in de binnenstad ongehinderd te plunderen. Ruim een maand later was er weer een protestmanifestatie, maar dit keer waren de ondernemers en de gewapende machten goed voorbereid. Mede vanwege de povere opkomst, kwam het niet meer tot rellen en plunderingen, maar het is inmiddels evident dat na Zwarte Vrijdag 17 februari, Suriname nooit meer hetzelfde zal zijn.
Het volksprotest van 17 februari verliep aanvankelijk heel vreedzaam. Duizenden burgers trokken naar
het Onafhankelijkheidsplein, waar ze zich verzamelden vóór het gebouw van De Nationale Assemblée.
Totaal onverwachts liep de situatie echter compleet uit de hand, toen verhitte demonstranten het
parlementsgebouw bekogelden en het complex binnendrongen. Vanaf dat moment hadden de weinige
politiemanschappen hun handen vol aan de betogers, die vrij snel met traangas werden verdreven. De
vlam sloeg in de pan; criminele elementen maakten gelijk misbruik van de chaos door het Hoekhuis en
een auto in brand te steken.
Voor enkele uren was Paramaribo een warzone. Helikopters vlogen af en aan, en cirkelden boven de door
de relschoppers ingenomen stad. De gewapende machten hielden zich apathisch op bij het
parlementsgebouw, terwijl elders ongestoord plunderingen gaande waren. Het lijkt duidelijk dat de
plunderingen een vooraf georganiseerde actie betroffen, omdat de rovers onder meer portofoons,
brandbare spullen en breekijzers bij zich hadden en zich via busjes verplaatsten.
Enkele dagen vóór het tweede protest verklaarde Michel Brahim, eigenaar van schoenenwinkel Martha
Mireille, tegenover ABC TV dat hij bij de plunderingen op Zwarte Vrijdag meer dan 100.000 US-dollar
schade had geleden. Om herhaling te voorkomen, moest hij, net als vele andere getroffen ondernemers,
van zijn winkelpand min of meer een bunker maken. ‘Ik weet dat een heleboel ondernemers hun hart
vasthouden. Ik weet ook dat er ondernemers zijn die zich bewapenen. Ik vind dat een slechte
ontwikkeling. Als er geplunderd dreigt te worden, dan lopen we kans op een bloedbad en dat wil toch
niemand hebben? Dan loopt het echt gigantisch uit de hand en gaan we ook helemaal de verkeerde kant
op’.
Geen rellen, wel zware beveiliging
Op vrijdag 24 maart, de grote dag van het tweede protest, aangekondigd als ‘Alles plat!’, is er niets te
merken dat zou kunnen duiden op een herhaling van Zwarte Vrijdag. Enkele tientallen betogers begeven
zich naar het Onafhankelijkheidsplein, dat tot hun grote verbazing volledig is afgegrendeld door middel
van dranghekken. Zwaarbewapende veiligheidsdiensten slaan vanuit korte afstand de menigte gade.
Slechts een kleine vertegenwoordiging van de actievoerders wordt in de veiligheidszone toegelaten om
een conceptwet voor een nieuwe Kiesregeling aan te bieden aan de voorzitter van De Nationale
Assemblée. Na afloop blazen de verhitte demonstranten langzaamaan de aftocht en kunnen velen weer
opgelucht ademhalen.
De ‘Alles Plat’-betoging mag dan op een sof zijn uitgelopen, wel werd bereikt dat een significant deel van
het land inderdaad plat lag. Vele winkels in de binnenstad waren uit voorzorg gesloten, belangrijke straten
waren afgezet en er werd een enorme wissel getrokken op een groot deel van de gewapende machten. Hoe
dan ook blijft de sfeer in Suriname erg grimmig. Veiligheidsdiensten en ondernemingen zijn al weken
bezig extra zware veiligheidsmaatregelen door te voeren. In de afgelopen periode liet de overheid grote
hoeveelheden traangas en politie-uitrusting aanrukken. Volgens berichten in de media werden bij een
lokale leverancier ten minste zestienhonderd stuks traangasgranaten alsook een aantal granaatwerpers
ingekocht. Daarnaast doneerde Nederland na een hulpverzoek van de Surinaamse regering twee dagen
voor het tweede protest lichaams-, scheen- en armbescherming, alsmede andere beschermende kleding.
‘In de nabije toekomst hoopt de Nederlandse regering nog verdere donaties te kunnen doen’, meldde de
Nederlandse Ambassade hierover in een persbericht.
Inmiddels hebben ook tientallen ondernemers zich tot de tanden bewapend en hun winkelpanden
omgebouwd tot onneembare vestigingen. In de Suriname Times Mall waar 48 units werden geplunderd, behoort gezellig windowshoppen definitief tot het verleden. Vanuit de Domineestraat kunnen dagjesmensen niet meer in de units kijken, omdat de zwaar beschadigde glazen voorgevel werd vervangen door steen. Stenen bunkers, traangas en veiligheidsdiensten op scherp: in Suriname zal het nog lang niet meer gezellig vertoeven zijn.