Steeds minder pakketten naar Suriname
Jos Steeman Alkmaar is al decennia lang een begrip in Suriname. Wie kent niet de grote en middelgrote kartonnen dozen met de karakteristieke groene opdruk? In mei 1996 schreef het Nederlandse dagblad Trouw zelfs over een heersende ‘Jos Steeman-economie’ in Suriname. In die tijd werden jaarlijks zo’n 80.000 pakketten door het Alkmaarse bedrijf verscheept of als luchtvracht verzonden naar Paramaribo. Maar is de verzending van pakketten in deze tijden van economische crisis nog steeds één van de belangrijkste bedrijfs-taken van Jos Steeman?
Op steenworp afstand van het nieuwe imposante AZ-voetbalstadion aan de Smaragdweg, bevindt zich Jos Steeman. In de grote bedrijfshal van het bedrijf is het één en al bedrijvigheid. Er staan vele grote houten opslagkisten, een echtpaar is druk bezig om zelf een grote kartonnen verhuisdoos te vullen met inboedel en een truck van een transportbedrijf wordt geladen. Maar, de bekende Jos Steeman pakkettendozen zijn nauwelijks te zien. Slechts een handjevol staat opgestapeld in een stelling, daartussen ook een paar kartonnen dozen van één van de concurrenten.
“Er worden nauwelijks nog pakketten naar Suriname gestuurd”, aldus verkoper Theo Jorritsma. “En weet je waarom niet? Mensen in Suriname kunnen tegenwoordig bijna alles daar kopen. Alles is voorradig. Alleen rond de Kerstdagen en de jaarwisseling worden nog pakketten naar familie verscheept. Het is heel wisselend, maar het aantal is vergeleken met zo’n tien jaar geleden drastisch gedaald. Daarnaast is er ook de nodige concurrentie op de markt gekomen”, erkent Jorritsma.
Het blijkt welhaast onmogelijk om er achter te komen hoeveel pakketten er nog jaarlijks naar Suriname worden gestuurd. Een telefoontje met de Douane Rotterdam leidt tot niets. “We mogen geen informatie verstrekken, vanwege geheimhoudingsplicht”, aldus een medewerker. Dan maar proberen bij het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in Den Haag. Helaas, het CBS blijkt niet over die gegevens te beschikken. Een poging bij de Surinaams-Nederlandse Kamer van Koophandel en Fabrieken en Industrie in Den Haag levert ook niets op. Een reactie blijft uit.
Jorritsma praat enthousiast over het bedrijf. Op momenten bijgevallen door een amicale collega van Surinaamse afkomst. Aan de tafel zit ook een oudere medewerker die al tientallen jaren voor Jos Steeman Alkmaar werkt. Het is druk, hectisch. De telefoon gaat constant over.
Internationaal
Jorritsma: “Maar, let wel, pakketten zijn nooit ons belangrijkste werk geweest. Veel mensen hier en in Suriname realiseren zich dat niet of weten gewoon niet dat wij een internationaal erkend verhuisbedrijf zijn. Pakketten doen wij erbij. Wekelijks hebben we ritten binnen de Benelux en naar Frankrijk, Spanje en Portugal en verschepen we containers naar Amerika, Canada en Australië. Alleen al naar Lissabon hebben we zo’n 120 ritten per jaar. We hebben trouwens ook eigen vestigingen in Spanje.”
De tijd van het verschepen van tweedehandse auto’s naar Suriname behoort ook tot het verleden. Japan is het belangrijkste land geworden waar auto’s vandaan komen. “De verschepingsprijs voor auto’s is hier te hoog geworden en ook de invoerrechten zijn onaantrekkelijk. Wel jammer hoor, want auto’s waren vaak een goede opvulling in de zeecontainers”, aldus één van de werknemers.
Emigratie
Het bedrijf is jaarlijks te vinden op grote emigratiebeurzen in Nederland. Daar dienen zich ook nieuwe klanten aan voor het bedrijf. Emigratie blijkt een belangrijke tak voor Steeman te zijn geworden. Jorritsma uit zich echter kritisch over voorlichting vanuit de overheid als het gaat over emigreren. “Zo vaak worden we geconfronteerd met mensen die nauwelijks weten waar ze allemaal tegen aan kunnen lopen. Mensen nemen contact met ons op, zeggen dat ze daar en daar naar toe willen verhuizen of emigreren, maar realiseren zich niet wat er allemaal bij komt kijken.
“Emigreren en verhuizen is niet alleen maar dozen inpakken. Er zou eigenlijk een centraal punt of internetsite moeten zijn waar mensen alles kunnen lezen over emigreren. En waar ze stap voor stap begeleid kunnen worden door het emigratieproces.”
Bij gewone verschepingen kan wel eens wat mis gaan door onwetendheid bij de verzender, ook bij verschepingen naar Suriname. Jorritsma: “Een tijdje geleden nam een stichting uit Almere contact met ons op. De stichting had een container klaar staan met allerlei schenkingen erin. Toen wij kwamen om dat ding op te halen, bleek dat de goedwillende stichting een verkeerde, niet goedgekeurde zeecontainer ergens op de kop had getikt. Alles kon er uit worden gehaald. Uiteindelijk hebben wij voor een goede, gecertificeerde, container kunnen zorgen.”
Zijn collega valt bij met nog een aantal opmerkelijke verschepingen in de afgelopen jaren naar Suriname. “Ooit hebben we een lading kokospalmbomen van hier verscheept naar Coronie. Van wie, waarom en naar wie kan ik me even niet herinneren, maar opmerkelijk was het zeker. Ook bloembollen zijn via hier naar Suriname verzonden. En het inmiddels in Suriname bekende luxueuze riviercruiseschip ‘Mi Gudu’ is door ons in onderdelen als bouwpakket naar Suriname verscheept.”
Aan de kantinetafel is ondertussen het echtpaar komen zitten dat een eigen verhuisdoos van flinke afmetingen aan het inpakken is in de bedrijfshal. De man en vrouw komen helemaal uit Friesland en gaan binnenkort een inboedel verschepen voor hun tweede huis in Suriname.
“We waren slechts twee keer in Suriname geweest, maar werden meteen verliefd op het land. Nu hebben we een huisje gekocht te Wanica op het project van de Paranam Werknemers Bond”, zegt de man. Het stel wil zo’n tien maanden per jaar in Suriname gaan wonen.
Om de kosten zoveel mogelijk te drukken hebben ze besloten om zelf in te gaan pakken in Alkmaar. Daarbij wel geadviseerd door personeel van Steeman, want je kunt niet zomaar alles in een doos stoppen. Zo moet het gewicht toch goed verdeeld zijn in de mans hoge doos.
Motoren
Gezellig pratend over Suriname en over de aanstaande verhuizing met het Friese echtpaar, komt er nog een stel de kantine binnen gewandeld. Deze man en zijn vrouw komen hun twee Harley Davidson motoren ophalen. De imposante motoren staan ook in de hal. Jorritsma: “Ook dat doen we hoor. Dit stel laat ieder jaar hun motoren door ons vervoeren naar het buitenland. Nu was de bestemming Portugal. Wij vervoeren voor hen de motoren, waarna zij een paar weken door Portugal gaan toeren. Vervolgens brengen wij de motoren ook weer terug. Het zijn goede en vaste klanten van ons geworden.”
De telefoon gaat weer. Het gaat over een verhuizing naar Sierra Leone in Afrika. De bestemming maakt niet uit, Jos Steeman Alkmaar verhuist inboedels naar locaties in de hele wereld. Maar het bedrijf heeft een roerige periode achter de rug eind 2004, begin 2005. Een faillissement, een Steeman die een ander bedrijf begon al voor het faillissement uitgesproken was en uiteindelijk een succesvolle herstart.
De beide mannen aan de kantinetafel willen het verleden achter zich laten. “Het verleden is geweest. Daar willen we ook niet meer over praten. Er is teveel gebeurd. We werken weer met veel plezier en keihard binnen Jos Steeman Alkmaar. Natuurlijk was die periode een paar jaar terug niet prettig, maar het bedrijf draait nu uitstekend, met gelukkig veel oude werknemers van vòòr het faillissement; dat zegt voldoende.”
Nostalgie
Binnen het bedrijf is geen Steeman meer werkzaam, slechts de naam herinnert aan Jos Steeman, slechts nostalgie. Maar, nostalgie met een voor Surinamers klinkende en vertrouwde naam. In Suriname werkt Jos Steeman Alkmaar nu nauw samen met NV Global Expedition aan de Saramaccadoorsteek. Daar kunnen mensen nog pakketten en dergelijke afhalen en ook vanuit Suriname goederen verzenden naar Nederland. In Nederland heeft Jos Steeman in ongeveer acht steden verspreid over het land inleverpunten voor pakketten.
De tijd dringt en vliegt om. Theo Jorritsma moet aan het werk. ‘Ik ga het niet redden om morgen mijn vakantie te beginnen. Het is zo druk. Nog een paar dagen werken dan maar.” Zijn Surinaamse collega is net terug van vakantie. Frankrijk was zijn bestemming. Gelukkig hoeft Theo voor zijn vakantie niet ver te reizen. Een huisje aan de kust niet ver van Alkmaar met het gezin. En Suriname? “Daar ga ik zeker weer eens naar toe. Een schitterend land met schitterende mensen.”