Surinaamse School: Erwin de Vries (1929 – 2018), de Kanye West van de Surinaamse School – Parbode Sneak Peek
Voordat ik me kon bedenken, zei ik ‘Ja!’. Dit was het antwoord op het verzoek van het Stedelijk Museum Amsterdam om in het kader van de Black Achievement Month op 28 oktober een gallery talk te houden over Erwin de Vries. Over dit soort dingen moet ik niet te lang nadenken of ik zou geen enkele uitdaging meer aangaan.
Door Bart Krieger
Het resultaat is dat ik nu (het is maandag 25 oktober 3:00 uur ‘s nachts) van de adrenaline niet kan slapen met een hoofd dat overloopt van kennis van en verhalen over Erwin de Vries. Elk boek over Erwin de Vries heb ik doorgespit, ook het internet heb ik kaalgeplukt. Niet alleen voor de rondleiding, maar ook voor de tentoonstelling ‘Surinaamse School’ waaraan ik als gastconservator meewerk en die volgend jaar rond deze tijd in het Stedelijk museum opent.
Welke lijn pak ik? Misschien een persoonlijke lijn? Elke keer dat we in Suriname waren, zochten wij samen met onze vader, Eddy Krieger, Erwin de Vries op in zijn prachtige huis aan de Surinamerivier. Zijn atelier nam de gehele begane grond in beslag. Met veel ramen en een glazen schuifpui naar de tuin met een schitterend uitzicht op de rivier. Het stond er vol beelden van, voor mij, bekende en onbekende voetballers en politici. In de hoek stapels met aquarellen. Het was niet te ontkennen dat zijn productiedrift groot was. Ook verschillende modellen van het Slavernijmonument dat nu meer dan levensgroot in het Oosterpark in Amsterdam staat. Dit is overigens een van zijn meest favoriete kunstopdrachten. De uitvoering heeft een slordige 1 miljoen euro gekost, een bedrag dat Erwin de Vries graag noemde als er wel of niet naar werd gevraagd op het terras van zijn stamkroeg ’t Vat. Mijn vader bejegende Erwin heel familiair. Later hebben mijn zus en ik begrepen dat we ook verre familie van elkaar zijn en dat we een voorouder delen van vijf generaties terug.
Als ik Erwin de Vries, na het lezen en bekijken van al het (video)materiaal, met een andere hedendaagse kunstenaar zou moeten vergelijken dan is het wel de Amerikaanse rapper & producer Kanye West. Beiden zijn ambitieus, uitermate getalenteerd, succesvol en de heren steken niet onder stoelen of banken dat ze geniaal zijn en dat zij doen wat anderen niet kunnen. Als je talent hebt in combinatie met cultureel ondernemerschap ligt de wereld aan je voeten. Wie zou bescheiden kunnen blijven als zijn werk is opgenomen in de belangrijke collecties in de wereld? Erwins werk is onder andere opgenomen in Nederland (het Rijks- en het Stedelijke Museum, Amerika (MoMa, New York), Mexico en Jamaica.
Het kunstenaarschap van Erwin de Vries ging echter niet over rozen. In de klas kwam hij niet goed mee. Hij was linkshandig en in die tijd kreeg je klappen totdat je met rechts ging schrijven. In Erwins geval bleef het daar niet bij. Omdat hij steeds terugviel op links werd op een gegeven moment zijn hand op zijn rug gebonden. Deze methode werkte totaal niet voor Erwin, die naar eigen zeggen een beetje doordraaide. Hij werd in het derde jaar van school gestuurd en hij voelde zich een totale mislukkeling.
En toen was er Wim Bos Verschuur, een tekenleraar die de negentienjarige Erwin les begon te geven en al snel het genie in Erwin (h)erkende. Slechts een paar weken later vond Bos Verschuur het al tijd voor Erwin om zijn werk te exposeren.
Lees het hele artikel in het februarinummer van Parbode