De aanwinst van het Rijksmuseum, in februari, van de oudste bekende foto van Suriname heeft heel wat losgemaakt. Maar sinds 18 augustus is in de zaal voor nieuwe aanwinsten nog veel meer te zien: een keur aan historische foto’s uit Suriname en de Antillen, veel meer dan men aanvankelijk had gedacht.
“Er kwamen mensen langs met hun oude foto’s”, aldus Pieter Eckhardt, conservator geschiedenis van het Rijksmuseum. De fotograaf Willem Diepraam schonk vier foto’s die hij rond de onafhankelijkheid in 1975 had gemaakt. Belangrijke schenking was ook een aantal foto’s van de Surinaamse fotografe Augusta Curiel, overleden in 1937. Zij fotografeerde een imposant panorama van de Waterkant in Paramaribo, vanaf de rivier. Maar de expositie toont ook foto’s die in de jaren twintig van de vorige eeuw zijn gemaakt in de Surinaamse studio van Augusta en haar zuster Anna Curiel.
In totaal zijn er zo’n tachtig foto’s te zien in het Rijksmuseum. Net als de diorama’s van de Surinaamse kunstenaar Gerrit Schouten (1779-1839), die het museum eind vorig jaar presenteerde (zie Parbode januari 2009), moeten zij een prominente plek krijgen in een nieuwe afdeling voor Surinaamse en Antilliaanse geschiedenis in het ingrijpend verbouwde Rijksmuseum. Maar dat duurt nog wel een paar jaar.
Centraal in de expositie van nu staat uiteraard die foto uit 1846, een zeer goed bewaard gebleven kleine ovale daguerrotypie, een foto op een verzilverde koperplaat. Die oudste fototechniek was pas kort tevoren, in 1839, uitgevonden. Wij weten opmerkelijk veel van deze foto. Hij is gemaakt door John L. Riker of Warren Thomson, fotografen die beiden in dat jaar in Paramaribo waren. Afgebeeld zijn Johannes Ellis en Maria Louise de Hart. Johannes was de zoon van de Nederlandse gouverneur in Elmina (thans Ghana) en zijn Afrikaanse vrouw; Maria Louise de dochter van de planter Mozes Meijer de Hart en de vrijgekochte Creoolse slavin Carolina Petronella.
Aan de wanden van de museumzaal zijn rondom dit kleinood foto’s van latere datum gegroepeerd.
Een reeks foto’s van bauxietarbeiders uit Moengo dateert uit de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw; zij zijn waarschijnlijk gemaakt door Nederlandse ingenieurs die in de bauxietfabrieken werkten.
Bijzonder ook zijn de driedimensionale foto’s die de planter Theodoor Brouwers in de jaren twintig maakte van het leven en werken op de koffieplantage Accaribo. Deze stereofoto’s zijn in speciale kijkkasten driedimensionaal te zien.
Deze bijzondere fototentoonstelling in het Rijksmuseum duurt nog tot en met dinsdag 5 oktober.
Nu populair
