Times gaat over lijken
Het sensatie-dagblad van ons land, Times of Suriname, is over de schreef gegaan. Door de dode lichamen van een man, vrouw en twaalfjarig meisje op de voorpagina te tonen, heeft de krant zich van de meest slechte kant laten zien. Met een, terecht, woedende reactie van nabestaanden en anderen. Hier is sprake van ziekelijke sensatiezucht, die geen enkel doel dient. Behalve dan dat de uitgever er geld aan verdient.
Het is maandagmorgen, zoals er minstens 51 maandagochtenden in een jaar zijn. En die maandagochtenden verschillen niet zoveel van andere ochtenden op werkdagen: voor mij betekent dat een stevige bak koffie op het balkon, krantjes uit de bus halen en het nieuws lezen. Maar bij het openslaan van Times of Suriname op deze maandagochtend, om precies te zijn 23 augustus, smaakt de koffie opeens niet meer. De lezers worden keihard geconfronteerd met gruwelijke foto’s van een man, vrouw en twaalfjarig kind, die vermoedelijk door (zelf)moord om het leven zijn gekomen. Vooral het beeld van het ontzielde lichaam van het duidelijk herkenbare meisje, wordt ongevraagd op het netvlies gebrand. De familie verzocht via een advocaat om een publiekelijke verontschuldiging van de hoofdredactie. Maar die kwam niet. In de editie van dinsdag 24 augustus verscheen wel een onbegrijpelijke en nietszeggende ‘Verduidelijking’, waarin werd gesteld dat een verkeerd onderschrift bij de foto’s was geplaatst (wat vooral veel zegt over de kwaliteit van de redactie). Over de ontstane commotie schreef men: ‘Met nadruk wordt gesteld dat de beslissing om de foto’s te plaatsen weloverwogen is geweest’. Op geen enkele wijze wordt uitgelegd wat die overweging is geweest. Onzin dus. Over de hele discussie die in de samenleving werd gevoerd, repte de redactie met geen woord. Terwijl dat een echt nieuwsonderwerp aan het worden was, werd intern censuur toegepast. zoals zo vaak bij Times. En deze belangrijke discussie werd de lezers dus onthouden. Om nog wat extra zout in de wond te wrijven en te tonen dat men zich niets aantrekt van de kritiek, plaatste de redactie op de voorpagina van diezelfde editie een met bloed doordrenkt gewond slachtoffer van een kappartij. Van enige zelfreflectie is dus geen sprake, in ieder geval begrijpt men niet dat de meeste lezers dit soort onsmakelijke plaatjes helemaal niet wil zien. De familie heeft na de nietszeggende reactie een kort geding tegen de krant aangespannen, waarvan de uitkomst bij het ter perse gaan van deze editie van Parbode nog niet bekend was. De uitkomst zal bepalend zijn of media in de toekomst kunnen doen wat ze willen of dat de privacy van slachtoffers (en hun nabestaanden) worden beschermd.
Niet alleen de nabestaanden zijn woedend, ook vanuit de gemeenschap zijn de reacties niet mals. tientallen mensen hebben zich gebundeld en afgesproken Times of Suriname niet meer te kopen. Ook zullen ze bedrijven vragen niet meer in de krant te adverteren, zolang men foto’s van slachtoffers blijft plaatsen. Het is teleurstellend dat politici, met uitzondering van NPS-parlementariër Ruth Wijdenbosch, in alle talen zwijgen, terwijl ze van tijd tot tijd wel hun mond vol hebben over hoe slecht het voor onze jeugd is dat via televisie blote borsten en vooral heel veel geweld wordt getoond.
Toch staat de redactie van Times of Suriname niet alleen. Iwan Brave, journalist van de Ware Tijd, meende in zijn wekelijkse column in de krant ‘dat Times grensverleggend te werk is gegaan’. Hij verwijst naar andere landen, zoals de Antillen en Guyana, waar het al langer gemeengoed is om het bloed van de voorpagina’s te laten spatten. Dat is echter een zwak en eenvoudig te weerleggen argument. Omdat het in andere landen ook gebeurt, moeten we het hier toestaan. Dan kunnen we dus ook overspelige vrouwen stenigen tot de dood, omdat ze dat in Iran ook doen. Politieke tegenstanders mogen voortaan zonder vorm van proces worden opgesloten (en eventueel gemarteld), want dat is de gewoonste zaak van de wereld in bijvoorbeeld Zimbabwe en Cuba.
Times of Suriname mag volgens eigen beweringen dan wel de grootste krant van ons land zijn, de beste is het zeker niet. Sensatie en partijpolitieke praat van eigenaar Dilip Sardjoe (wiens BVD ondanks overvloedige propaganda op 25 mei geen enkele zetel haalde) druipen van de pagina’s af. Iedere dag zoveel mogelijk foto’s van verkeersongelukken, liefst met veel bloed en ellende (maar als er geen doden of gewonden zijn gevallen, is men met een beetje blikschade ook tevreden), zijn we inmiddels wel gewend. Ondanks veelvuldige kritiek, meent de redactie dat men daarmee een doel nastreeft: lezers laten schrikken van afschuwelijke beelden, zodat ze voorzichtiger in het verkeer worden. Het heeft de afgelopen drie jaar niets uitgehaald, integendeel zelf: in 2008 en 2009 vielen een recordaantal slachtoffers, de optelsom voor 2010 kan nog niet worden gemaakt. Ik heb dat laatste nooit begrepen. En zal ook nooit begrijpen dat collega’s het onfatsoen hebben om slachtoffers van ongelukken of misdrijven in beeld te brengen. Geloof me, als nabestaande wil je niet in geuren en kleuren je dode geliefde, en in dit geval een dood kind, in een krant zien. Er zijn journalistieke grenzen en die hebben de collega’s van Times of Suriname duidelijk overschreden.
Wat anderen zeggen:
“Elke dag een bloederige foto zal de nodige lezers opleveren. Dat zegt ook wel iets over de gevoelens van het publiek om zo’n krant te kopen.” Johan Carbo, docent Journalistiek aan de Fontys hogeschool van Tilburg. (Bron: RNW)
“Die foto is schokkend, dus ik heb er begrip voor dat ze zich gekwetst voelen.”
Dennis Samson, hoofdredacteur Times of Suriname (Bron: RNW)
“Wanneer een krant zoiets opneemt om de oplage te verhogen, is onze samenleving naar een bedenkelijk niveau gezakt.”
SVJ-voorzitter Rachel van der Kooye (Bron: Starnieuws.com)
“Daarmee doe je de familie heel veel leed aan en deze publicatie is in mijn visie gewoon op sensatie belust en heeft niets met journalistiek te maken.”
Assembleelid Ruth Wijdenbosch (Bron: Starnieuws.com)
“Het zal je kind maar wezen. Ik ben de tel zo langzamerhand kwijt maar ik heb grote bezwaren tegen dat soort foto’s.”
Journalist en presentator Steven van Frederikslust (Bron: Radio10)
“Het heeft alles te maken met ethiek. In het geval van Times hebben ethische overwegingen duidelijk geen enkele rol gespeeld.”
Henk Kamperveen, directeur ABC (Bron: Starnieuws.com)