Uitgekeken, 37
Ik wilde het deze maand eens met u onder meer hebben over die halve films. Ik bedoel echter niet van die films waarvan de (illegaal gekopieerde) kwaliteit zo slecht is dat ergens middenin de film de boel zo vastloopt dat verder vertonen onmogelijk is. En dat na een kwartier naar een stilstaand beeld gestaard te hebben iemand in de studio op het briljante idee komt om een berichtje op het scherm te plaatsen dat ‘wegens technische omstandigheden’ de film niet verder kan worden vertoond. ‘Onze verontschuldigingen hiervoor’, wordt ook nog doodleuk vermeld.
Nee, die vorm van amateurisme is op deze plaats al vaak genoeg besproken. Deze keer mik ik op onze Javaanse broeders, met name die van kanaal 23 (Garuda) en 50 (Mustika). Het gelijkgestemde kanaal 28 (Pertjajah) laat ik maar even buiten beschouwing, want daar kan ik vanwege de slechte ontvangst in mijn buurt niet zinnig over oordelen. Sowieso heb ik in dat station weinig vertrouwen, gezien de man achter de schermen; u weet wel, onze parlementsvoorzitter die vooral opkomt voor mensen die op hem lijken en zich op het belachelijke standpunt stelt dat hij die groep niet alleen politiek maar ook via de ether moet bedienen. Politiek slaagt hij daar al niet in, dus weinig kans dat hem dat via de televisie wel lukt.
Zoals ook zijn in de afgelopen twee jaar vele herhaalde malen uitgesproken beloften dat ‘binnen enkele weken’ zijn dagblad ‘De Waarheid’ nu toch echt uit zou komen, flauwekul blijken te zijn. Van zo’n man verwacht je niet dat hij wat televisie betreft wel serieus is. En dus neem ik ook niet de moeite om mijn antenne voor hem bij te stellen. Een verstandig mens heeft immers betere dingen te doen.
Maar goed, de halve films dus. Of beter gezegd: de halve hoofden. Garuda en Mustika zadelen de kijker met enige onregelmaat op met Javaanse rolprenten, die vermoedelijk nog uit het tijdperk van de 8 millimeterfilm stammen (en in het gunstigste geval zijn overgezet op een ouderwetse videoband). Leuk voor mae en pae, die samen kunnen terugzwijmelen naar hoe het toen was.
Jammer alleen dat ze bij de stations niet doorhebben dat het vertoonde beeld niet in een televisiescherm past. Ik heb mij door deskundigen laten vertellen dat dergelijke films met speels gemak en een paar technische ingrepen eenvoudig geschikt gemaakt kunnen worden vertoning via de buis. Dat kost een paar srd’s en enige inspanning, maar dat hebben ze er bij Garuda en Mustika kennelijk niet voor over.
In kwalitatief opzicht zijn de films al bar slecht, met fletse beelden, zesderangs acteurs en hoogstwaarschijnlijk een dronken cameraman. Toch hebben, tussen de twintig en veertig jaar geleden, in houten filmzaaltjes op erven te Blauwgrond, heel veel mensen ervan genoten. Maar de tijdens zijn veranderd. Uit de Indonesische archipel komen tegenwoordig zulke hoogwaardige rolprenten, dat de films van destijds hooguit nog goed zijn voor het filmmuseum. In ieder geval niet voor de televisie.
Want het is nogal vreemd om een onthoofde man te zien spreken tegen een vrouw waar je alleen de rug van ziet. En een auto die tijdens een overdreven achtervolgingsscène (met gierende banden op een zandweg!) buiten beeld de bocht uitvliegt is ook geen gezicht. Niet dat de camera die knallende ontknoping niet heeft vastgelegd, maar omdat het gewoon niet op onze televisie past.
Wat Garuda en Mustika dus beweegt om deze troep van weleer uit de stoffige kast te halen en zonder technische aanpassingen de huiskamers in te slingeren, is mij een raadsel. Misschien willen ze de oudere kijker aan zich proberen te binden. Ik vrees dat dit een verkeerde poging is. Mijn Javaanse schoonmoeder kijkt liever naar ‘Rambo’. Daar zie je weliswaar ook acteurs zonder hoofd, maar dan weet je tenminste wel wie die er af heeft gehakt.