Uitgekeken: Voetbalellende
Het is een zeldzaamheid dat een Surinaams televisiestation de rechten van programma’s koopt. STVS en ATV hebben elkaar wel een paar keer bevochten voor de rechten van internationale voetbaltoernooien, maar daar bleef het bij.
Jarenlang was het goed gebruik dat iedereen van alles van de satelliet plukte en, zo scheen het, totaal willekeurig de kijker met beelden bestookte. Tot een paar maanden geleden was dat ook het geval met het razend populaire American Idols en met Champions League- en andere Europese voetbalwedstrijden. Een balspelletje tussen Liverpool en Barcelona kon moeiteloos op zes zenders tegelijk worden bekeken, waarbij het commentaar varieerde tussen Spaans, Engels en Portugees. En een aflevering van Idols bij ATV gemist? Och, in de dagen die volgden was deze nog tot vervelens toe te zien op een van de andere stations. Geheel tegen alle Surinaamse tradities in besloot SCCN de rechten van het voetbal en van Idols te kopen.
En dat was even slikken voor de concurrentie, die gewend was alles te jatten. ABC probeerde het aan het begin van het voetbalseizoen nog wel even en zond ondanks de waarschuwingen toch nog Europese wedstrijden uit. Het station voelde zich daarin gesterkt door het juridische geweten van Suriname, Fred Kruisland, die in het kurkdroge programma ABC Actueel iedereen wilde doen geloven dat SCCN ongelijk had, en ABC dus het volste recht had om dat te doen. Kruisland is een wijs man met veel kennis van zaken, maar van uitzendrechten heeft hij kennelijk geen kaas gegeten, zo bleek bij de rechter. Die stelde SCCN in het gelijk. Op zich is het bewonderenswaardig dat SCCN bereid blijkt te betalen voor de beelden en daarmee het imago van Suriname als piratenland op uitzend- en auteursrechtengebied probeert te doorbreken. Of de kijkers er ook echt gelukkig mee zijn, is maar de vraag. In aanzienlijke delen van het land is SCCN niet of nauwelijks te ontvangen, dus tv-bezitters hebben daar pech. Maar voor wat het voetbal betreft zal het een troost voor ze zijn dat wat de rest van het land wel te zien krijgt, een redelijk drama is. Vooral de samenvattingen zijn een kwelling, met name voor het gehoor.
De knurft die SCCN voor het commentaar heeft aangetrokken, is een sprekende ramp. Hij praat alsof hij met een hete aardappel in zijn mond op de wc zit te worstelen met een uitermate moeilijke stoelgang. Hou vooral de afstandsbediening bij de hand, want het ene moment is hij nauwelijks te horen, drie seconden later vliegen de decibellen je om de oren. Met als enige overeenkomst dat het allemaal nauwelijks verstaanbaar is. Hij spreekt, zoals Surinamers dat zo mooi noemen, met een gedraaide tong. Heeft overduidelijk lange tijd in Nederland gewoond en probeert nu deftig te spreken, met als gevolg dat je er geen touw meer aan vast kunt knopen. Bovendien heeft de commentator in kwestie, waarvan de naam nooit in beeld verschijnt, de vreemde gewoonte om woorden in lettergrepen van zijn stembanden te laten rollen, daarbij namen van buitenlandse spelers en clubs op een onmogelijk geforceerde manier uitsprekend.
‘De eersjte vijf mi-nu-ten in de-ze cham-pig-nons lieg-wedj-strijd wer-djen vol-ljedig be-heersjt door de Lon-den-sje for-ma-shie’. Parlementsvoorzitter Somohardjo zou het niet beroerder over zijn lippen kunnen krijgen! Hier valt zelfs voor een ervaren logopedist geen enkele eer te behalen. Maanden geleden hoorde ik hem al eens zeggen, tijdens een live verslag van een wedstrijd, dat hij ‘uiteraard’ op een andere manier commentaar levert dan zijn buitenlandse collega’s. Waarmee hij eigenlijk iets zei in de trant van: ‘ik ben een kluns zonder enige kennis van zaken, maar u moet het er maar mee doen’. Verstand van voetbal heeft hij in ieder geval nauwelijks, want bij een overduidelijke situatie waarbij een aanvaller tegenover twee verdedigers stond, zag hij een glasheldere één-tegen-één-positie.
En, om nog een ander voorbeeld te noemen, bij een voor een doelverdediger onmogelijk houdbare bal gaf hij grif de keeper de schuld. Samenvattingen van Europees voetbal kijk ik tegenwoordig zonder geluid. Oersaai zonder de sfeervolle stadiongeluiden, dat geef ik toe, maar het scheelt een hoop ergernis. SCCN kan ik verder alleen maar aanmoedigen door te gaan met het opkopen en legaal uitzenden van buitenlandse evenementen en andere programma’s. Maar in hemelsnaam, investeer dan ook in professionals die een en ander van commentaar voorzien! J Armand Snijders