Valutacrisis groeit ondernemers boven het hoofd – Parbode Sneak Peek
Sinds de inbeslagname van een geldzending van 19,5 miljoen euro door de Nederlandse justitie, verergert de valutacrisis in ons land. Het lokaal overschot aan euro’s wordt niet meer geëxporteerd en gestort op buitenlandse rekeningen van de banken. Daarentegen kan er juist niet in de grote behoefte aan US-dollars worden voorzien. Vooral nu de dollarimporten zijn stopgezet totdat de zaak met Nederland is opgelost. Inmiddels hebben banken valutatransacties zwaar aan banden gelegd. Ondernemers zijn des duivels.
We informeren medio maart bij Jaap Frederiks, zaakgelastigde van Nederland, hoe het precies zit met geldzending die sinds vorig jaar vastzit in Nederland.
Frederiks: “In april 2018 is beslag gelegd op een geldzending van de Centrale Bank van Suriname vanwege een verdenking van witwassen. Er is een rechtshulpverzoek ingediend door de Nederlandse justitie om informatie te vergaren over de onderliggende transacties van dat cashgeld. Het Nederlandse Openbaar Ministerie heeft nog niet alle informatie ontvangen waarmee het kan beoordelen of die transacties verdacht blijven.”
Maar hoe langer het duurt, hoe schadelijker voor onze economie. Want nu durven de banken geen dollars te importeren. Hoe verder?
“Daarom is het belangrijk dat er meegewerkt wordt aan het onderzoek en alle informatie die de Surinaamse justitie op verzoek van de Nederlandse justitie bij de banken heeft opgevraagd, wordt overhandigd.”
Loopt de afhandeling via de ambassade?
“Nee, het loopt via het Nederlandse Openbaar Ministerie en het OM in is contact met de advocaten van de Centrale Bank. Het enige wat wij via de ambassade hebben gedaan, is het rechtshulpverzoek van de Nederlandse overheid doorgeleiden naar het ministerie van Justitie en Politie en het OM hier. Het voornaamste wat je hier zou willen – governor Van Trikt heeft ook al gezegd dat het hoog op zijn prioriteitenlijstje staat – is dat het toezicht op het financieel verkeer beter wordt. En dat geleidelijk aan het contante geld in de economie giraal gemaakt wordt zodat je geldstromen veel beter kan volgen, waardoor je meer transparantie krijgt. Met het volgen van de transacties krijg je ook meer zicht of er belasting wordt betaald. Voor de Surinaamse autoriteiten is het van betekenis dat er transparantie is in het financiële systeem en dat de casheconomie wordt teruggedrongen om witwassen te voorkomen én belastinginkomsten te verzekeren.”
Grillige valutamarkt
Hoe kritiek is de situatie op de lokale valutamarkt? Remy Bhailal, KKF Kamerlid namens de Cambiohouders in Suriname, tijdens een recente KKF-ondernemersavond: “Er is de afgelopen maanden veel veranderd bij de banken. Neem maar de kosten die in rekening worden gebracht. Je kan ook niet vrij je valuta storten, vooral euro’s. Men komt met allerlei vragen. De koersen variëren. Er zijn twee koersen: de girale koers en de cashkoers. De girale koers voor de US-dollar was vandaag 7,90 en de cashkoers 8,05. Er is een structureel tekort aan cashdollars, hoewel de banken wel dollars hebben op hun buitenlandse rekeningen. Elke dag wordt er tussen de 600.000 en een miljoen US-dollar via de goud- en de houtsector op de markt gegooid. Er is geen schaarste aan dollars, maar de cashkoers schroeft de girale koers op. Er is veel speculatie.”
Minder cash, meer giraal
Suriname moet afkomen van cash (chartaal) geldverkeer en moet een transitie maken naar zoveel mogelijk giraal (overmakingen) geldverkeer. De redenen daarvoor zijn onder meer de strenge regels die internationaal en regionaal door financiële instellingen doorgevoerd worden. Bovendien maakt te veel cash dat een bank als risicobank wordt gezien. Bankiers willen met alle geweld de situatie van de in beslag genomen miljoenen voorkomen.
Dat was zo ongeveer de boodschap die Eblein Frangie, voorzitter van de bankiersvereniging en directeur van de Finabank een week later, wederom tijdens een KKF-ondernemersavond, meegaf aan de verzamelde ondernemers. Frangie had eerder zich afgevraagd waarom mensen plotseling 20.000 US-dollar zouden willen lichten van hun rekening.
Lees het hele artikel in de mei-editie van Parbode.