Waarin een klein land groot kan zijn
De bekendste galerie van ons land zat de afgelopen twintig jaar op de bovenverdieping van winkel Readytex aan de Maagdenstraat. Het was voor een nieuwkomer best lastig te vinden, want de eerste keer moest je even zoeken naar de brede trap in de souvenirafdeling. Boven aangekomen was het een beetje kruip-door-sluipdoor, maar de authentieke sfeer van een oud houten gebouw heeft wel wat. Die rommelige tijd is definitief voorbij, want begin februari heeft de Readytex Art Gallery, zoals ze zich bij voorkeur noemen, een enorme stap gemaakt met de verhuizing naar een monumentaal pand, pal om de hoek.
Het is een indrukwekkende galerie geworden, waar ze in het Amsterdamse walhalla van de kunst jaloers op zullen zijn. Maar de Surinaamse kunst verdient het, want die staat op een hoog niveau, zeker gezien de kleine bevolking. Het is ongelooflijk wat hier gemaakt wordt. De lijst met toonaangevende Surinaamse kunstenaars is te lang om uit te schrijven.
Noem eens een Nederlandse galerie met honderden vierkante meters tentoonstellingsruimte, verdeeld over vier verdiepingen, midden in een oud stadscentrum? Dat zal niet meevallen. Toch heeft Readytex het simpelweg neergezet in oud Paramaribo, in een houten pand, al jaren in familiebezit. Het huis is met liefde gerestaureerd, getuige het ontroerende bordje op de voorgevel: ‘Als wij in staat zijn iets meer te bereiken dan degenen die ons zijn voorgegaan, dan is dat omdat wij staan op het fundament dat zij voor ons en in ons bouwden’.
Een prachtig eerbetoon aan de grootouders van Monique Nouh-Chaia, de huidige drijvende kracht van Readytex, die in de openingsfolder de volgende tekst opnam: ‘In dit huis brachten Woirdie en Antonio Issa samen hun tien kinderen groot. Het is een huis vol verhalen en mooie herinneringen voor het gezin, voor de verdere familie, maar ook voor de vele anderen uit de Libanese gemeenschap in Suriname. Herinneringen aan het geluid van steeds zwaarder wordende kinderstapjes en kinderstemmen, de geur van het heerlijke eten waar Woirdie zo bekend om stond. Met het komen en gaan van nieuwe Libanese immigranten, die van hieruit de weg vonden naar hun eigen plek in de Surinaamse maatschappij’.
Dat je een nieuw initiatief rond hedendaagse kunst zo in de tijd weet te plaatsen. Dan moet er ook een toekomst zijn die haast museaal is, want zolang er geen museum voor beeldende kunst in Suriname is, neemt Readytex met deze grandioze ruimte die rol op zich. En dat zonder entree te heffen, want dat doen galeries nu eenmaal niet. Het moet dus puur uit de verkoop van kunst komen. Nu maar hopen dat dit lukt. Want subsidie krijgen, dat zit er in ons land niet echt in.
Of misschien dat de bezoekers iets gaan verteren in de eetgelegenheid op de eerste etage? Zoals Monique mailde: ‘Een kleine keuken waar je Katwijk koffie, sap en fruit van Katwijk, Surinaams gebak en andere Surinaamse lekkernijen kan kopen. Ik heb de uiteindelijke vorm nog niet helemaal uitgewerkt, maar verwacht dat in juni te kunnen lanceren’. Inderdaad, Katwijk dus, daar valt die naam. De oude plantage aan de Commewijnerivier is ook van de familie, veertig jaar geleden gekocht door Nagib Nouh-Chaia, de vader van Monique. De enige plantage in Suriname waar nog koffie verbouwd wordt, weliswaar op maar een kwart van de zeshonderd hectare, maar ze houden vol dus. Zoals de familie het oude huis in het centrum van Paramaribo heeft opgeknapt, zo zal ooit het plantagehuis op Katwijk onder handen worden genomen. Ondanks de treurigheid rond het vaak moedwillige verval van monumenten in de oude stad, is er soms ook iets positiefs te melden.