Wonen in een bouwval
Niets is zo prettig als een fijn dak boven je hoofd. Maar als je als huurder in de clinch ligt met en geterroriseerd wordt door de verhuurder, is er weinig prettigs aan. Oma Nettie en haar twee dochters kunnen daarover meepraten.
Zou u willen wonen in de Orchideestraat? Mooie naam, leuke straat ook. De huizen staan een beetje dicht op elkaar, de straat is wat smal, maar dat geeft ook een intieme sfeer. Als u op het balkon staat, of voor uw huis, kunt u zo buurvrouw of buurman aan de overkant roepen en een boodschap doorgeven. Een vredig straatje waar de kinderen vliegeren, een standje krijgen van tante Sjaane als ze de elektriciteitsdraad raken en waar de ouderen op de stoep een praatje maken met elkaar. Zo’n straat is dus de Orchideestraat. Om u een beeld te geven.
In die straat woont al dertien jaar de oude oma Nettie van 97 met haar twee dochters van 59 en 66 jaar. Oma Nettie is diabeet en als gevolg daarvan blind. Ze ligt een groot gedeelte van de dag op haar bed, in een zijkamer op de begane grond. Haar jongste inwonende dochter is ‘sukkelend’, zij ligt in diezelfde kamer op een ander bed. De oudste dochter is wel goed ter been en goed aanspreekbaar. Zij behandelt de zaken van het gezin.
Het huis waar de familie in woont, staat op neuten. Op de begane grond heeft het een grote woonkeuken, de zijkamer waar moeder en dochter verblijven, een douche en toilet. De eerste verdieping bestaat uit een voorzaal met balkon, twee slaapkamers en ook daar een douche en toiletruimte.
Tot twee jaar geleden had het huis ook een dak. Daarna niet meer. We laten de oudste dochter aan het woord: “Op een dag komen er mannen zomaar op het erf, ze zeggen niks en halen de dakplaten van het huis. Alles is zo plotseling gebeurd. Ik heb nooit zo gewoond. Nooit heb ik deze problemen gehad. ”
Oma Nettie en haar dochters moeten van de huiseigenaar uit de woning, reden dus om het dak te verwijderen in de hoop ze aan te sporen vrijwillig te vertrekken.
Vochtig
Sinds die dag is het al twee keer grote regentijd geweest en twee keer kleine regentijd. Wilt u weten hoe de staat van het huis nu is? De ruimtes op de eerste verdieping zijn niet meer bewoond. Het gezin heeft zich teruggetrokken op de begane grond. We lopen voorzichtig de gammele trap op. Als je vanuit de voorzaal naar boven tuurt, zie je een helderblauwe lucht, hier en daar een wolkje. Gelukkig is de grote regentijd dit jaar niet echt van betekenis geweest.
Als je om je heen kijkt, zie je vochtige matrassen, verzakte bedden, verzakte klerenkasten, stoelzittingen en leuningen die bol staan van het vocht, een oude roestige naaimachine, half onder zeil, verschillende meubels onder een plastic vuilniszak. De oudste dochter: “Ik heb geen zin om dingen te doen. Ik heb geen plezier om ergens naar toe te gaan. Als het regent zijn we verloren. Op bepaalde plekken kun je nog wel blijven. Al deze meubels zijn uit het buitenland. Hij moet me betalen voor alles wat hij vernietigd heeft.” Met ‘hij’ bedoelt ze uiteraard de eigenaar.
Op de grond liggen verpulverde deeltjes van wat eens de afscheiding was tussen het ene en het andere vertrek. De paddestoelen groeien uit de plinten. Op de grond liggen ook de witte strookjes van het verteerde dekzeil, Poly Tarpaulin, door de familie zelf aangeschaft om have en goed te beschermen tegen weer en wind. Tevergeefs. De elektriciteitsleidingen met stopcontact of lichtschakelaar hangen losjes wiegelend in de vrije ruimte.
We gaan de trap weer af. In de keuken zien we lamlendige plafondplaten half naar beneden hangen. Op een verroest fornuis staan grote aluminium bakken om het hemelwater op te vangen. Op strategische plekken zijn de bakken, emmers en teilen met hetzelfde doel gepositioneerd. De wasmachine staat onder een plastic dekzeil, plastic zakken met kleding liggen opgestapeld in een hoek naast de half vermolmde kast. Kortom, neemt u zelf een kijkje in de Orchideestraat. Als u vanaf de Zinniastraat de straat inrijdt, is het aan uw linkerhand. Het wijst zich vanzelf, want alle andere huizen in de straat hebben wel een dak.
Vonnis
We gaan nog even onder het huis zitten. Op de achtergrond speelt de radio een vrolijk deuntje, ‘witi man, blaka man’. De dochter: “Ik zoek een ander huis, maar ik kan het niet vinden. Ik kijk in de advertenties, ik probeer die mensen te bellen, maar ik kan ze niet eens bereiken. Soms heb je geen zin meer om te bellen, je wordt gewoonweg teleurgesteld. Iedereen vindt het erg, wat zullen ze anders zeggen, maar niemand kan helpen. Dus ik heb graag een huis.”
Omdat de zaak ‘bij de advocaat ligt’ bellen we met de mevrouw van het advocatenkantoor Gangaram Panday aan de Costerstraat. Die mevrouw is niet van de vrije nieuwsgaring. “Ik geef geen informatie over mijn cliënt’, deelt ze mee. Alle respect. In een adem gaat dezelfde dame door:” Mijn cliënt heeft zelf een voorstel gedaan om te ontruimen. Ze zou van de kerk een huis krijgen. Volgens mij begrijpt mijn cliënt niet altijd goed wat ze zegt. Het vonnis is uitgesproken, ze is veroordeeld om te ontruimen in oktober. Die mevrouw moet begrijpen dat het huis niet van haar is. Ik heb nog geprobeerd de zaak zo lang mogelijk te rekken.”
Nadat de advocate deze, kennelijk niet-persoonlijke, informatie heeft verstrekt, neem ik het woord. Ik zeg absoluut niet uit te zijn op persoonlijke informatie. Ik wil zakelijke informatie. Zo wil ik bijvoorbeeld graag weten wat de rechten zijn van de huurder en van de verhuurder. Ik wil ook graag weten of de verhuurder het dak van een woonhuis mag afhalen en zo nee, welke sancties er op een dergelijke handeling staan. Nu geeft mevrouw niet thuis, of jawel, eerlijk is eerlijk: “Als u dat allemaal wilt weten, kunt u bij mij terecht voor een persoonlijk consult, indien u bereid ben voor dat consult te betalen.”
Voor het overige verwijst mevrouw mij naar de Orde van Advocaten voor nadere informatie.
Naar verluidt zou de eigenaar van het pand aan de Orchideestraat gestraft zijn voor het weghalen of doen weghalen van de dakplaten. Hij zou twee of drie weken in detentie hebben gezeten en daarna weer op vrije voeten zijn gekomen. Als onze minister van Justitie en Politie nog een leuk idee wil hebben voor een taakstraf kan hij bij mij terecht, geheel gratis.